داستانک/ دلیلی برای ادامه زندگی
یکی بود/ روزی تصمیم گرفتم که دیگر همه چیز را رها کنم. شغلم را، دوستانم را، زندگی ام را! به جنگلی رفتم تا برای آخرین بار با خدا صحبت کنم. به خدا گفتم: «آیا می توانی دلیلی برای ادامه زندگی برایم بیاوری؟»
جواب او مرا شگفت زده کرد. او گفت: «آیا درخت سرخس و بامبو را می بینی؟»
پاسخ دادم: «بلی.»
فرمود: «هنگامی که درخت بامبو و سرخس را آفریدم، به خوبی از آنها مراقبت نمودم. به آنها نور و غذای کافی دادم. دیر زمانی نپایید که سرخس سر از خاک برآورد و تمام زمین را فرا گرفت اما از بامبو خبری نبود. من از او قطع امید نکردم. در دومین سال سرخسها بیشتر رشد کردند و زیبایی خیره کننده ای به زمین بخشیدند اما همچنان از بامبوها خبری نبود. من بامبوها را رها نکردم. در سالهای سوم و چهارم نیز بامبوها رشد نکردند. اما من باز از آنها قطع امید نکردم. در سال پنجم جوانه کوچکی از بامبو نمایان شد. در مقایسه با سرخس کوچک و کوتاه بود اما با گذشت 6 ماه ارتفاع آن به بیش از 100 فوت رسید. 5 سال طول کشیده بود تا ریشه های بامبو به اندازه کافی قوی شوند. ریشه هایی که بامبو را قوی می ساختند و آنچه را برای زندگی به آن نیاز داشت را فراهم می کرد.»
خداوند در ادامه فرمود: «آیا می دانی در تمامی این سالها که تو درگیر مبارزه با سختیها و مشکلات بودی در حقیقت ریشه هایت را مستحکم می ساختی. من در تمامی این مدت تو را رها نکردم همانگونه که بامبوها را رها نکردم. هرگز خودت را با دیگران مقایسه نکن. بامبو و سرخس دو گیاه متفاوتند اما هر دو به زیبایی جنگل کمک می کنند. زمان تو نیز فرا خواهد رسید تو نیز رشد می کنی و قد می کشی!»
از او پرسیدم: «من چقدر قد می کشم؟»
در پاسخ از من پرسید: «بامبو چقدر رشد می کند؟»
جواب دادم: «هر چقدر که بتواند.»
گفت: «تو نیز باید رشد کنی و قد بکشی، هر اندازه که بتوانی.»
حکمت/ حتی فکر گناه هم نکنید!
آخرین خبر/ امام صادق علیه السلام می فرمایند: روزی حضرت عیسی (علیه السلام) در جمع حواریون نشسته بودند. حواریون به عیسی علیه السلام عرض کردند: آموزگار راه هدایت! ما را از نصایح و پندهایت بهره مند ساز.
عیسی علیه السلام: پیامبر خدا موسی علیه السلام به اصحاب فرمود؛ سوگند دروغ نخورید، ولی من می گویم سوگند خواه دروغ و خواه راست نخورید. آنها عرض کردند: ما را بیشتر موعظه کن.
ایشان به حواریون فرمود : برادرم موسی میگفت : زنا نکنید ولی من به شما میگویم : حتی فکر زنا نکنید ؛ زیرا فکر گناه مثل این است که در اتاقی آتش روشن کنند که اگر خانه را هم به آتش نکشد، دیوارها را سیاه میکند.
سفینه البحار، ج 3، ص 503
برگی از تاریخ/ ناگفتههایی از سرگذشت قدیمیترین سنگ مرقد امام رضا (ع)
خراسان/ حرم مطهر رضوی، افزون بر جاذبه معنویای که سالانه میلیونها ارادتمند را از اقصینقاط عالم به سوی آن میکشاند، گنجینهای ارزشمند از میراث هنر اسلامی است؛ گنجینهای که شاید بسیاری از ما، اطلاع چندانی درباره آن نداشتهباشیم؛ گنجینهای که طی تاریخ هزار و 200 ساله حرم مطهر امام رضا (ع)، به تدریج در آن گردآمده و نه فقط یادگار هنر ظریف و قابل ستایش هنرمندان مسلمان ایرانی است، بلکه نمایی جذاب و خیرهکننده از حجم ارادت و علاقه به ساحت قدسی ثامنالحجج (ع) را هم پیشِ روی اهل فن و علاقهمند به هنر قرار میدهد. بنابراین، صحبت درباره میراث تاریخی حرم مطهر، تنها مرور یک سرگذشت و حکایت یک تاریخ صِرْف نیست، بلکه باید آن را روایت گویا و در دسترس، از عظمت و قدمت موضوع ارادت و علاقه به آستان مقدس رضوی در میان مسلمانان و به ویژه ایرانیان بدانیم. امروز، در یکی از روزهای دهه مبارک «کرامت»، میخواهم برایتان درباره یکی از اشیای تاریخی موجود در موزهحرم مطهر امام رضا (ع) صحبت کنم؛ بحث امروز ما درباره سنگ مزاری است که در میان همه علاقهمندان به آن حضرت، شهرتی خاص دارد و بسیارند کسانی که از باب عشق و ارادت، نسخهای مینیاتوری از آن را در منزل یا محل کارشان نگه میدارند؛ سنگی زیبا و حجاری شده در سال 516 ق/ 501 ش که در میان عموم مردم، با عنوان قدیمیترین سنگ مزار حضرت ثامنالحجج (ع) شناخته میشود و از اعتبار و احترام ویژهای برخوردار است.
یک مقدمه تاریخی
قبل از ورود به بحث شیرینمان درباره این سنگ ارزشمند، باید اندکی درباره دوران ساخت آن صحبت کنیم؛ یعنی اوایل قرن ششم هجری قمری؛ دورهای که در آن، عصر طلایی حکومت سلجوقیان رو به پایان است و ساختار قبیلهای حاکم بر این دودمان، باعث شده که در هر گوشه و کناری، یکی از وابستگان به دربار سلجوقی، علم طغیان بردارد و ادعای سلطنت کند. در این برهه، سلطان سنجر سلجوقی که نامش به یادگار روی «کاشیهای سنجری» حرم مطهر امام رضا (ع) باقیمانده، بر خراسان و نواحی شرقی ایران حکومت میکرد و گروهی از اُمرای محلی و حُکّام مناطق مختلف، در رکابش حضور داشتند. یکی از خاندانهایی که در کنار سلطان سنجر حضوری فعال داشت، «آلکاکویه» شیعهمذهب بود؛ دودمانی با اصالت دیلمی (منسوب به دیلمان، جایی در گیلان امروزی) که دستکم از سال 398 ق / 386 ش تا روزگار مورد بحث ما، با قدرت و ضعف، در نقاط مختلف ایران حکومت کرده و البته، زیر بیرق خاندانهای قدرتمندتر از خود، مانند آلبویه و سلجوقیان، روزگار گذراندهبود.
طبق گزارشی که ابناثیر در کتاب «الکامل» آوردهاست، در روزگار مدنظر ما، یعنی در حدود سال 510 ق / 495 ش، یکی از اُمرای دودمان آلکاکویه به نام عضدالدین فرامرز بن علی، برای نخستین بار، بعد از هجوم مهاجمان به شهر مشهد، اولین بارو و استحکامات دفاعی را در اطراف شهر بنا کرد. زمان اتمام این بنا را مصادف با لشکرکشی سلطان سنجر سلجوقی برای سرکوب شورشیان شمال شرق خراسان در سال 516 ق / 501 ش و اردو زدن سپاه وی در منطقه «طُرُق» مشهد دانستهاند. سنگ مدنظر ما، درست در همین زمان، وارد تاریخ میشود؛ سنگی مرمرین، از گونه مشهور به «صابونی» که روی آن این جملات، به خط کوفی، قابل خواندن است: «امر بعمارت مشهدالرضوی ... المذنب الفقیر الی رحمة ا... ابوالقاسم احمد بن علی بن احمد علوی الحسینی تقبّلا... منه.» لابد از خودتان میپرسید که نوشته روی این سنگ، چه ربطی به آلکاکویه و وقایع آن دوره تاریخی دارد و اصلاً چرا درباره آنها مطالبی را به عنوان مقدمه، بیان کردیم؟
راز سر به مهر سنگ مزار
ارتباط میان این دو موضوع، کشفی بود که طی چند دهه اخیر و با همت بزرگانی مانند زندهیاد ایرج افشار و البته محققان برجسته حوزه تاریخ مشهد، مانند مهدی سیدی میسّر شد و پرده از راز این سنگ زیبا و تاریخی برداشت. شاید جالب باشد که بدانید در متون تاریخی و سفرنامهها، تا 60، 70 سال قبل، اثری از این سنگ و گزارشی درباره آن، وجود ندارد و ظاهراً این سنگ باارزش را، با توجه به محتوای متن حکاکی شده روی آن، حدود 70 سال قبل، از تهران به موزه آستانقدس رضوی منتقل کردند. با این وصف، آیا میتوان این سنگ را، سنگی دانست که بر مزار امام رضا (ع) قرار داشتهاست؟ اگر این مسئله را بپذیریم، قطعاً سنگ مذکور قدیمیترین سنگ مرقد مطهر ثامنالحجج (ع) نیست و با توجه به فعالیتهای عمرانی در قرنهای چهارم و پنجم هجری در حرم مطهر، اصلا بعید به نظر نمیرسد که سنگ مرقد مطهر، چند باری مرمت یا تعویض شدهباشد. اما نکتهای که باعث شد برخی مورخان و محققان، در نوع گزارش خود درباره سنگ صابونی حکاکی شده در سال 516 ق تجدید نظر کنند، شباهت کمنظیر آن به سنگ قدمگاه امام رضا (ع) در «فراشا»ی یزد بود؛ خصوصاً اینکه هر دو سنگ، توسط شخصی به نام «احمد بن علی مره» حکاکی شده که به احتمال زیاد، هنرمندی از اهالی یزد بودهاست. سنگ موجود در «فراشا» را با دستور گرشاسب بن علی بن فرامرز که برادر عضدالدین فرامرز بن علی است، در سال 512 ق / 497 ش ساخته و در قدمگاه امام رضا (ع)، واقع در همان منطقه فراشا نصب کردهاند. جنس این سنگ با سنگی که در موزه آستانقدس نگهداری میشود، یکی است.
به همین دلیل، برخی مورخان و محققان بر این باورند که سنگ مرقد موجود در موزه آستانقدس رضوی که با عنوان قدیمیترین سنگ مزار روضه منوّره امام رضا (ع) شناخته میشود، در واقع سنگی متعلق به یکی از بناهای موسوم به قدمگاه و مشهور به محل اقامت یا عبادت حضرت ثامنالحجج (ع) در نواحی اطراف یزد است که در دوران امارت آلکاکویه شیعیمذهب بر این مناطق، با دستور و سفارش آنها، به صورت مستقیم یا غیرمستقیم، ساخته و در مکانهای مورد اشاره نصب شدهاست.
دیدگاهی متفاوت
اما در این بین، نظر دیگری هم وجود دارد که باید به آن توجه داشت؛ اینکه اگر گزارش منحصر به فرد «ابناثیر» را که مورخی شناخته شده و عموماً مورد اعتماد است، درباره فعالیتهای عمرانی عضدالدین فرامرز بن علی درست بدانیم، باید بگوییم که همزمان با این فعالیتها، برادر او هم در یزد به ساخت و تجهیز اماکن منسوب به اقامتگاه یا عبادتگاه امام رضا (ع) پرداخته و سنگهایی یک شکل را برای تزیین آنها سفارش دادهاست. اینکه قبول کنیم سنگ موجود در موزه آستانقدس رضوی، در همان زمان و برای نصب شدن در روضه منورّه آن امام همام در شهر مشهد، توسط فردی به نام احمد بن علی علوی – که مرحوم ایرج افشار وی را از سادات عریضی یزد میداند - سفارش داده و در سال 516 ق، در حرم مطهر نصب شدهاست، چندان دور از ذهن نیست و نمیتوان نسبت به صحت چنین روایتی نیز، علیرغم دیدگاه برخی کارشناسان این عرصه، بیتفاوت ماند. با این حال، نکتهای که نباید از یاد ببریم، این است که سنگ تاریخی و ارزشمند مشهور به قدیمیترین سنگ مرقد مطهر امام رضا (ع)، خواه برای حرم مطهر آن حضرت ساخته و خواه برای نصب در محل عبادت یا قدمگاه ثامنالحجج (ع) حکاکی شده باشد، منسوب به وجود مقدس امام هشتم (ع) است و همین انتساب، برای کسانی که نمونههای مینیاتوری آن را از باب ارادت و عشق به امام (ع) تهیه و نگهداری میکنند، کافی است.
داستانک/ ارباب شما کیست؟
یکی بود/ در سالی که قحطی بیداد کرده بود و همه مردم زانوی غم به بغل گرفته بودند، مرد عارفی از کوچهای میگذشت، غلامی را دید که بسیار شادمان و خوشحال است. به او گفت: «چه طور در چنین وضعی میخندی و شادی میکنی؟»
غلام جواب داد: «من غلام اربابی هستم که چندین گله و رمه دارد و تا وقتی برای او کار میکنم روزی مرا میدهد، پس چرا غمگین باشم در حالی که به او اعتماد دارم؟»
مرد عارف که از عرفای بزرگ می گوید: «از خودم شرم کردم که یک غلام به اربابی با چند گوسفند توکل کرده و غم به دل راه نمیدهد و من خدایی دارم که مالک تمام دنیاست و نگران روزی خود هستم!»
حکمت/ لقمه حرام چه اثری دارد؟
شهر حدیث/ امام باقر علیه السلام :
هرگاه انسان مالى از حـرام بـه دست آورد نه حجّى از او پذیرفته شود ، نه عمره اى و نه صله رحمى و حتّى در ازدواج و زناشویى او تأثیر سوء مى گذارد .
أمالی الطوسیّ : 680 / 1447 منتخب میزان الحکمة : 144
حکایت/ ماجرای بهلول در قبرستان
کتابدونی/ نقل کرده اند بهلول چوبى را بلند کرده بود و بر قبرها مى زد.
گفتند: "چرا چنین مى کنى ؟"
بهلول گفت : "صاحب این قبر دروغگوست ، چون تا وقتى در دنیا بود دایم مى گفت : "باغ من ، خانه من ، مرکب من و... ولى حالا همه را گذاشته و رفته است و اکنون هیچ یک از آن ها، مال او نیست که اگر مال او بود حتما با خود برده بود."
کودکان بهعنوان سلاحِ والدین؛ چه بلایی بر سر فرزندان میآید؟
ایرنا/ خشونت خانگی علیه کودکان ورای خشونت جسمی، شامل آسیبهایی میشود که والدین با تبدیل فرزندان به سلاح علیه همسر خود انجام میدهند؛ معضلی که افزون بر آسیب کودک و نیز بیگانگی با والدین، پیامدهای آن گریبان جامعه را نیز خواهد گرفت. به راستی راهکار چیست؟
کودکان شکلهای گوناگون خشونت، استثمار و سوءاستفاده را تجربه میکنند؛ موضوعی که در سراسر جهان و در مکانهایی مانند خانه، مدرسه و جامعه که کودکان باید بیشترین امنیت را داشتهباشند، اتفاق میافتد. خشونت علیه کودکان میتواند فیزیکی، عاطفی یا جنسی باشد و در بسیاری از موارد، کودکان به وسیله نزدیکان یا افرادی که به آنها اعتماد دارند، آسیب میبینند.
در طول درگیریهای مسلحانه، بلایای طبیعی و سایر شرایط اضطراری، کودکان ممکن است مجبور به ترک خانههای خود شوند، برخی از خانوادههای خود جدا شده و در طول مسیر در معرض استثمار و سوءاستفاده قرار میگیرند. آنها با خطر آسیب و مرگ مواجه هستند و حتی ممکن است توسط نیروهای مسلح استخدام شوند. در مورد دختران و زنان اما خطر خشونت و آسیب جنسی در این شرایط افزایش پیدا میکند.
اقدامات فرهنگی مضر و آسیبزا خطر بزرگ دیگری را در نقاط مختلف جهان برای کودکان ایجاد میکند. صدها میلیون دختر قربانی کودک همسری قرار میگیرند؛ موضوعی که در سطح بینالمللی به عنوان نقض حقوق بشر به رسمیت شناخته شدهاست.
یکی از شکلهای متفاوت کودکآزاری که در دهههای اخیر و با افزایش روند طلاق به شدت گسترش یافته تخریب شخصیت یک والد به دست والد دیگر در خانوادههاست.یکی از شکلهای متفاوت کودکآزاری که در دهههای اخیر و با افزایش روند طلاق به شدت گسترش یافته تخریب شخصیت یک والد به دست والد دیگر در خانوادههاست. این معضل در طول زندگی عادی و روزمره برخی از خانوادهها به چشم میخورد اما تشدید تنش بین والدین و اوجگیری اختلاف، طلاق، یا ادامه روند حقوقی حضانت فرزند احتمال پیش آمدن آن را افزایش میدهد.
از جمله خشونتهایی که توسط والدین صورت میگیرد، اقداماتی است که یکی از والدین برای دور شدن کودک از والد دیگر انجام میدهد. بدگویی از طرف مقابل یا خطرناک جلوه دادن او دو نمونه بارز این اقدامات است؛ رفتاری که میتوانند از لحاظ شدت و ضعف یا محتوا متفاوت باشند اما همیشه برای رسیدن به یک هدف یعنی بیاعتبار کردن یکی از والدین در ذهن کودک صورت میگیرند.
به این ترتیب کودک یکی از والدین خود را به طور مداوم تحقیر کرده و از وی دور میشود. «ریچارد گاردنر» روانپزشک حوزه کودک و استاد دانشگاه کلمبیا که در دهه 1980 در بیش از 400 دادگاه حضانت کودکان شهادت دادهبود، بر این پدیده رفتاری نام «سندرم بیگانگی از والد» را نهاد و آن را به اسم خود به ثبت کرد.
کودکان همانند سلاح در خانواده
تارنمای «کانورسیشن» در گزارشی با عنوان «وقتی والدین بچهها را به سلاح تبدیل میکنند، تاوان آن را همه پس میدهند»، نوشت: یکی از راههای اعمال خشونت خانگی علیه کودکان میتواند این باشد که یکی از والدین از کودک به عنوان سلاحی علیه همسر خود استفاده کند؛ موضوعی که به دلیلهای گوناگون میتواند برای کودک آسیبزا باشد.
هر ساله نزدیک به 5.7 میلیون مورد خشونت خانگی در ایالاتمتحده به ثبت میرسد که در برخی از آنها، مادران و پدران از کودکان خود برای آسیبرساندن به همسرانشان استفاده میکنند. این رفتار میتواند شامل تحت فشار قرار دادن مستقیم کودک برای جاسوسی از طرف مقابل یا تهدید همسر مورد آزار باشد که در صورت ترک رابطه، دیگر اجازه دیدار با فرزند را نخواهد داشت.
هر ساله نزدیک به 5.7 میلیون مورد خشونت خانگی در ایالاتمتحده به ثبت میرسد که در برخی از آنها، مادران و پدران از کودکان خود برای آسیب رساندن به همسرانشان استفاده میکنند.راه دیگری که پدر و مادر میتوانند از کودک به عنوان سلاح استفاده کنند، این است که کودک را علیه یکدیگر قرار دهند. در این حالت، آزارگر به کودک این باور را میدهد که همسرشان که مورد آزار قرار گرفته دیگر هرگز کودک را دوست ندارد یا برای بودن در کنار او خطرناک و ناامن است. به این ترتیب، آزارگر ذهن کودک را خراب کرده و حتی کودک را متقاعد میکند که قربانی خشونت قرار گرفتهاست.
نتیجه این فرآیند همان چیزی است که روانشناسان آن را «بیگانگی از والدین» مینامند. کودک به شدت نسبت به والدین احساس بیگانگی، خیانت، صدمه و عصبانیت میکند؛ احساسی شبیه به یک معشوق طرد شده اما بدتر از آن زیرا این امر در ارتباط با پدر یا مادری است که کودک به او وابستگی اولیه داشته و نیمی از هویت وی را تشکیل میدهد.
آنچه در ادامه اتفاق میافتد، مجموعهای از آسیبهای زیر است که به طور مستقیم کودکان را هدف قرار میدهد:
1. از دست دادن اعتماد به نفس
وقتی این اتفاق میافتد، محققان به این رخداد «سلاحسازی کودک» میگویند. در این مسیر، کودک اعتماد خود را به خاطرهها یا تجربههایش با والد مورد آزار، از دست میدهد، زیرا با آنچه آزارگر برای وی تعریف میکند در تضاد است. بسیاری از بزرگسالانی که در کودکی به این دلیل از والدینشان دور شدند، اعلام کردند احساس درماندگی و مشکلاتی در اعتماد به دیگران دارند.
2. از دست رفتن معصومیت و بیگناهی کودکان
والدین بدسرپرست میتوانند با قرار دادن کودک در معرض عقاید و رفتارهایی که به هیچ عنوان مناسب نیستند، بیگناهی و معصومیت کودک را از بین ببرند. آزارگر ممکن است از کودک بخواهد تصمیمی در سطح بزرگسالان بگیرد؛ مانند انتخاب زندگی فقط با یکی از والدین. والدین بدسرپرست همچنین اغلب میتوانند نیازهای رشدی کودک مانند تشویق به استقلال را نادیده بگیرند و گاهی کودک را به توجه به نیازهای والدین وادار کنند.
وقتی کودک از والدینش دور میشود، نیمی از هویتش را انکار میکند زیرا آسیبدیده و عصبانی است و اذعان به این قطع ارتباط بسیار دردناک است. این از دست دادن ارتباط، اثرهای منفی کوتاهمدت و بلندمدتی مانند غم و اندوه حل نشده و عزت نفس پایین را با خود به همراه دارد.3. از دست رفتن ارتباط کودک با والدین
هنگامی که کودک از والدین خود دور میشود، نیمی از هویتش را انکار میکند زیرا آسیبدیده و عصبانی است و اذعان به این قطع ارتباط بسیار دردناک است. این از دست دادن ارتباط، اثرهای منفی کوتاهمدت و بلندمدتی مانند غم و اندوه حل نشده و عزت نفس پایین را با خود به همراه دارد.
4. از دست دادن پیوندهای خانوادگی در سطح گسترده
همانگونه که کودک از والدین مورد آزار، بیشتر دور میشود، این احتمال وجود دارد که روابط خود را با دیگر اعضای خانواده، فامیل و اجتماع نیز از دست بدهد. بنابراین، کودک از انواع تجربهها و فرصتهایی که این افراد مرتبط میتوانند فراهم کنند، مانند حمایت اجتماعی یا فرصتهای حرفهای ممکن، خود را محروم میسازد.
5. از دست دادن ارتباط اجتماعی
برخی از این والدین فرزندان خود را از نظر اجتماعی منزوی میکنند. به عنوان نمونه، آنها کودکانشان را در خانه آموزش میدهند، دوستیهایشان را محدود میکنند یا حتی آنها را به شهر یا کشوری دیگر منتقل میکنند یا او را میربایند. هنگامی که این اتفاق میافتد، کودک همه ارتباطات اجتماعی، آموزشی، تفریحی و فرهنگی قبلی خود را از دست میدهد.
بیگانگی با والدین، شکل ناشناخته خشونت خانوادگی
رفتار نسجیده والدین با کودکان که پیشتر به مواردی از آن اشاره شد در نهایت به بیگانگی فرزندان با والدین منجر میشود. تارنمای (doi.apa) در گزارشی با عنوان «رفتارهایی مبتنی بر بیگانگی با والدین، شکل ناشناخته خشونت خانوادگی»، نوشت: با وجود تاثیرگذاری این معضل بر میلیونها خانواده در سراسر جهان، بیگانگی با والدین در بیشتر موارد بهوسیله متخصصان حقوقی و حوزه بهداشت به عنوان نوعی خشونت خانوادگی پذیرفته نشده یا رد شدهاست. مانند سایر اشکال خشونت خانوادگی، بیگانگی والدین عواقب جدی و منفی برای اعضای خانواده دارد.
براساس مطالعات انجام شده توسط روانشناسان، مشخص شده بدگویی، توهین، تحقیر و انتقاد افراطی و تخریب یکی از والدین توسط دیگری برای جلب توجه کودک، علاوه بر ایجاد آشفتگی و تناقض ذهنی و روحی در وی، نوعی حس نفرت و کینه را در ذهن و روان کودک بنیان مینهد که بیشتر در عمق وجود او ریشه دوانده و بزرگسالی وی را تحت تاثیر قرار میدهد.
این معضل در بزرگسالی زندگی فرد را با مشکلات پیچیدهای مواجه کرده و گاهی منجر به تخریب زندگی آینده وی میشود. روانشناسان بر این باورند که این نفرت میتواند منجر شود که کودک از دیگر همجنسهای والد بیگانه شده نیز متنفر شود، به ویژه اگر والد بیگانه شده جنس مخالف کودک باشد.
بررسیها نشان میدهد بیشتر کودکان و نوجوانانی که به صورت پیوسته تحت تاثیر بدگوییها از پدر یا مادرشان بودند، عزت نفس کافی ندارند، دچار اضطرابند و گاهی به افسردگی یا حتی به نفرت از خود گرفتار میشوند.
بدگویی، توهین، تحقیر و انتقاد افراطی و تخریب یکی از والدین توسط دیگری برای جلب توجه کودک، علاوه بر ایجاد آشفتگی و تناقض ذهنی و روحی در وی، نوعی حس نفرت و کینه را در ذهن و روان کودک بنیان مینهد که بیشتر در عمق وجود او ریشه دوانده و بزرگسالی وی را تحت تاثیر قرار میدهد.تارنمای (gavinpublishers) در گزارشی با عنوان «بیگانگی والدین؛ شکل جدی آزار روانی کودک و یک مشکل بهداشتی در سراسر جهان»، آورد: بیگانگی با والدین بیشتر در شرایط پرتنش طلاق رخ میدهد که با مداخله قاطعانه سازمان حمایت از کودک و دادگاه خانواده با همکاری روانشناس متخصص قابل رفع است. اگرچه تاکنون حدود 300 مقاله حرفهای، فصلنامه و کتاب و همچنین مطالعات تجربی در سراسر جهان در این زمینه منتشر شده اما هنوز آگاهی کافی نسبت به آن وجود ندارد.
به رسمیت نشناختن بیگانگی والدین به عنوان یک مشکل جدی، عملکرد حرفهای متخصصان و رسیدگی مناسب به آن را در قانون مربوط به روابط والدین-فرزند دشوار میکند. نبود آگاهی از مشکل در عرصه سیاسی، جامعه و در میان متخصصان، خطر ابتلای کودک به علائم روانی بیرونی یا درونی را افزایش میدهد.
این معضل میتواند به اختلالهای گوشهگیر شدن، اضطراب، اختلال در غذا خوردن، اعتیاد، اختلال مربوط به استرس پس از سانحه، دورههای افسردگی یا دلبستگی، اختلال هویتی- شخصیتی و سایر اختلالهای روانپزشکی و جسمی شود.
با توجه به تجربههای غمانگیز و اثرات روانی معضل بیگانگی والدین، این امر را نمیتوان بهعنوان یک امر خصوصی خانوادگی در نظر گرفت. در موارد جدایی با درگیری بالا بین والدین، تنشهای هنگام طلاق و سایر زمینههای تعارض که در آن کودکان مورد استفاده میگیرند، خطر ایجاد بیگانگی والدین وجود دارد.
بنابراین برای رفع این مشکل حاد و چالش برانگیز، همکاری اولیه و فعال میان رشتهای همه دستگاههای مربوطه ضروری است. مساله روانشناختی بیگانگی با والدین باید به طور عمیق مورد بررسی قرار گیرد. مشاوره روانی اجباری، مداخلات دستوری یا تقابلی و اقدامات ساختاری دادگاه خانواده همچون انتقال حضانت در این راستا ضروری به نظر میرسد. بیگانگی والدین یک موضوع در حوزه حضانت است اما یک موضوع حمایتی نیز محسوب میشود.
به رسمیت نشناختن بیگانگی والدین به عنوان یک مشکل جدی، عملکرد حرفهای متخصصان و رسیدگی مناسب به آن را در قانون مربوط به روابط والدین-فرزند دشوار میکند.نهادهای نظارتی اداره بهزیستی کودک و دادگاه خانواده در این مورد باید موظف شوند که در این زمینه اقدامات لازم را انجام دهند. تشخیص و مداخله باید به همان سرعتی که در مورد دیگر اشکال سوءاستفاده از کودکان همچون سوءاستفاده جنسی، آزار فیزیکی و بیتوجهی رخ میدهد باید توسط یک متخصص با تجربه در این زمینه انجام شود.
نادیده گرفتن بیگانگی والدین به عنوان نوعی کودکآزاری روانی و خشونت خانوادگی، عملی غیراخلاقی است. مرجع نهایی که میتواند تصمیم بگیرد که روند این معضل را متوقف کند یا همچنان آن را تداوم بخشد، دادگاه خانواده با همکاری کارشناسان متخصص روانشناسی-روانپزشکی دادگاه خانواده است.
راهکار چیست؟
برای دوستان و خویشاوندان، موقعیتی که در آن از کودکان به عنوان سلاح استفاده میشود، میتواند گیجکننده یا حتی عکس آن چیزی باشد که در حقیقت اتفاق میافتد. این افراد ممکن است نقش آزارگر را تشخیص ندهند و فکر کنند که والد مورد آزار در واقع بهگونهای مقصر است اما آن افراد خارجی که ارتباط نزدیکی با این خانوادهها دارند، بهترین موقعیت را برای کمک به خانواده برای شکستن چرخه خشونت و یافتن راههایی برای محافظت از کودک دارند.
آنان باید بدانند که وقتی والدین اشتباهی را به دلیل آزار و اذیت سرزنش میکنند، کودک همچنان از مشکلات رنج میبرد. حتی متخصصان سلامتروان همیشه وضعیت را به درستی ارزیابی نمیکنند و درمان را روی رابطه کودک با والدین مورد آزار متمرکز میکنند در حالی که تاثیر مداوم آزارگر را نادیده میگیرند. باید به این امر توجه داشت، تا زمانی که از کاربرد کودکان به عنوان یک سلاح در دستان والدین جلوگیری نشود، بسیاری از روابط خانوادگی شکننده باقی خواهند ماند.
پینوشت:
1- https://www.unicef.org/child-protection
2- https://theconversation.com/when-parents-turn-children-into-weapons-everybody-loses-173628
3- https://doi.apa.org/doiLanding?doi=10.1037%2Fbul0000175
4- https://www.gavinpublishers.com/article/view/parental-alienation-a-serious-form-of-child-psychological-abuse-a-worldwide-health-
زندگی بزرگان/ اولین باری که حاج قاسم با نام امام خمینی(ره) آشنا شد
پرتال امام خمینی(ره)/ سال 56 برای اولین بار با اتوبوس به زیارت مشهد مقدس رفتم ... بعد از زیارت به دنبال باشگاه ورزشی می گشتم. چشمم به یک زورخانه در نزدیکی حرم افتاد. حالا دیگر هم میل می گرفتم و هم کبّاده می زدم و هم بیش از هفتاد مرتبه شنا می رفتم. یک جوان خوش تیپی که آقاسیدجواد صدایش می کردند، تعارفم کرد.
با یک لُنگِ ورزشی وارد گود شدم ... سیدجواد از من سوال کرد: «بچه کجایی؟» گفتم: «کرمان.» اسمم را سوال کرد. به او گفتم. ... اصرار کرد هر روز عصر به باشگاه آن ها بروم ... روز بعد همراه سیدجواد جوان دیگری هم آمده بود که او را حسن صدا می زدند ... سه تایی روی یکی از میزهای ورزشی نشستیم.
سیدجواد سوال کرد: «تا حالا نام دکتر شریعتی را شنیده ای؟» گفتم: «نه، کیه مگه؟» سید بدون واهمه خاصی توضیح داد: «شریعتی معلّمه و چند کتاب نوشته. او ضدّ شاهه.» ... دوستش حسن به سخن آمد.
سوال کرد: «آیت ا... خمینی رو می شناسی؟» گفتم: «نه.» گفت: «تو مقلّد کی هستی؟» گفتم: «مقلّد چیه؟» و هر دو به هم نگاه کردند ... سید و دوستش توضیح مفصلی درباره مردی دادند که او را آیت ا... خمینی معرفی می کردند. بعد [سیدجواد] نگاه عمیقی به اطراف کرد و از زیر پیراهنش عکسی را درآورد.
عکس را برابر چشمانم قرار داد: عکس یک مرد روحانیِ میان سال که عینک بر چشم، مشغول مطالعه بود و زیر آن نوشته بود: «آیت ا... العظمی سید روح ا... خمینی». از من سوال کرد: «می خوای این عکس رو به تو بدم؟» به سرعت جواب دادم: «بله، می خوام.» حسن، دوست سیدجواد، گفت: «نباید این عکس رو کسی ببینه وگرنه ساواک تو رو دستگیر می کنه.»
عکس را گرفتم و در زیر پیراهنم پنهان کردم. خداحافظی کردم و از آن ها جدا شدم. «شریعتی و خمینی» دو نام جدیدی بود که می شنیدم.»
گزیده ای از «زندگی نامه خودنوشت سردار سلیمانی»؛ از چیزی نمی ترسم...
حکمت/ خستگى براى خدا
شهر حدیث/ امام على علیه السلام :
قلب دوستدار خدا ، رنج و زحمت براى خدا را بسیار دوست دارد و قلب بىخبر از یاد خدا ، آسایش را دوست دارد . پس اى آدمیزاد ! گمان مبر که مقام والاىِ نیکى را بى سختى به دست مىآورى؛ زیرا حق ، سنگین و تلخ است و باطل ، سَبُک ، شیرین و سست .
الونیّ : الضعیف (النهایة : 5 / 231) .تنبیه الخواطر : 2 / 87 عن زید بن علیّ عن الإمام زین العابدین علیهالسلام .
چگونه قربانی واتس آپ نشویم؟
ایرنا/ این روزها فضای مجازی و پیام رسان ها به قدری گسترده شده که دیگر نمی توان دوست و دشمن را شناخت و گاه ناخواسته قربانی رفیقت در فضای مجازی می شوی بدون آنکه ذره ای شک کنی.
کلاهبرداری از طریق پیام رسان واتس آپ بسیار آسان است به قدری آسان که نوجوانان و حتی افرادی که سواد رسانه ای چندانی ندارند نیز می توانند به راحتی وارد این فضا شوند. علیرضا 25 ساله یکی از قربانیان واتس آپ است که چندی پیش فقط با این تماس صوتی به دامن شیادان مجازی افتاد و حساب بانکی اش خالی شد.
کلاهبرداری به بهانه برنده شدن در قرعه کشی همراه اول
این جوان که ادعا دارد با فضای مجازی آشنا است و هرگز فکرش را نمی کرد در این دام بیفتد می گوید: یک فرد ناشناس از طریق تماس صوتی واتساپی به من گفت که در قرعه کشی همراه اول مشترکان خوش حساب، برنده جایزه ای شده ام. بعد از اینکه اعتمادم را جلب کرد، شماره کارتم را به بهانه ارسال شناسه واریز، کد پیامک شده یا همان رمز دوم کارت بانکی از من گرفت و بعد از یک ساعت پیامک های دریافت از حسابم اراسل می شد تا اینکه کل موجودی حساب ام برداشت شد به پلیس فتا مراجعه کردم، در نهایت این فرد در یکی از استان های کشور دستگیر شد. گویا این فرد با برقراری ارتباط واتساپی با شهروندان در تمام استان ها با عنوان اینکه شما در در قرعه کشی همراه اول برنده شده اید، اقدام به کلاهبردای و دریافت اطلاعات کارت بانکی افراد می کرد.
این پرونده نمونه ای واقعی از حجم پرونده های کلاهبرداری است که در پلیس فتا تشکیل شده است و عموما شیادان فضای مجازی با جعل نام یا لوگوی سازمانهای مختلف و همچنین با ایجاد حساب کاربری جعلی در شبکههای اجتماعی اقدام به فریب شهروندان کرده و متاسفانه افراد ساده لوح در این دام گرفتار می شوند.
این بار با ترفند کمک هزینه سفر به عتبات عالیات
پلیس فتای البرز چندی پیش باندی را شناسایی و اعضای آن را دستگیر کرد که کارشان کلاهبرداری از مردم ان هم در پیام رسان واتس آپ با عنوان کمک هزینه سفر به عتبات عالیات بود این باند با سوء| استفاده از احساسات مذهبی و معنوی مردم، آن ها را فریب داده و بیش از 10 میلیارد ریال از حساب هموطنانمان سرقت کرده اند.
همچنین اعضای این باند که سازمان دهی شده بودند با هموطنان از طریق پیام رسان واتس آپ به صورت تصادفی تماس گرفته و برای فریب و جلب اعتماد مردم آرم صدا و سیما را در پروفایل واتس آپ خود قرار داده بوند، آن ها پس از دریافت رمز ورود به اینترنت بانک اشخاص اقدام به خالی کردن حساب آن ها می کردند و وجوه سرقتی را در کارت های بانکی اجاره ای انتقال می دادند که این کارت ها نیز دردسرهایی را برای صاحبان این کارت ها فراهم می کند که سود حاصله از اجاره ان ها به مراتب کمتر از عواقبی است که برای آن ها به همراه دارد. این شیادان بلافاصله بعد از دریافت این مبالغ آن را تبدیل به طلا وسکه کرده و این مال نامشروع را به راحتی به جیب می زدند. به همین دلیل است که بارها و بارها گفته شده که به هیچ درخواست تلفنی ان هم از سوی افراد ناشناس برای انجام هر گونه عملیات بانکی پاسخ ندهید.
برنده جایزه شبکه استانی صدا و سیما شده اید
همان طور که گفته شد کلاهبرداری از طریق پیام رسان واتس آپ به راحتی انجام می شود و این کلاهبرداری با ترفندهای عجیب و قریب به وقع می پیوندد یکی از این ترفندهای بسیار متداول در این پیام رسان، عنوان برنده شدن در شبکه های استانی صدا و سیما است که اگر پروفایل حساب کاربری ایجاد شده در این شبکه را به آرم صدا و سیما آراسته کنی نور علا نور می شود و طعمه های خود را به دام می اندازند که عموما این طعمه ها افراد ساده لوح و گذاه طماع است.
علیرضا 50 ساله یکی از طعمه های این ترفند از کلاهبرداری است که از این طریق 450 میلیون ریال از حساب بانکی اش خالی شد. می گوید: یک روز یک فرد ناشناس از طریق تماس صوتی با واتس آپ اعلام کرد که در یکی از شبکه های استانی صدا و سیما برنده شده ام، آرم پروفایل این فرد برای صدا و سیما بود به همین دلیل اعتماد کردم، شماره کارتم برای برای ارسال شناسه واریز به او دادم، کد پیامک شده را دریافت کرد و بلافاصله کل موجودی حسابم خالی شد، هر چه به او زنگ زدم و پیام دادم، جوابگو نبود، باورم نمی شد که به این راحتی فریب خوردم، از خودم تعجب می کردم که چطور ساده لوحانه رفتار کردم و شاید طمع کردم، نمی دانم، به پلیس فتا شکایت کردم و هنوز پیگیر پرونده ام هستم.
چگونه فریب نخوریم؟
سرهنگ رامین پاشایی معاون اجتماعی پلیس فتا در گفت و گو با خبرنگار ایرنا زندگی به راهکارهایی اشاره می کند تا فریب این دست از شیادان را نخورده و در صورت مواجهه با چنین افرادی، چگونه رفتار کنیم.
وی می گوید: با توجه به استقبال عمومی مردم از پیام رسان واتس آپ، بسیاری از مجرمان سایبری به این سمت سوق یافته اند و با ترفندهای مختلفی اقدام به کلاهبردای می کنند. ایجاد یک حساب کاربری در واتس آپ بسیار ساده است، می شود با شماره ای که روشن و راه انداخته شده یا از طریق شماره های سایر افراف یک حساب کاربری درست کرد، به همین دلیل شماره تلفن افرادی که دانش سابیری کمی دارند مورد سوئ استفاده قرار می گیرد تا شیاد از خود ردی برجای نگذارد به همین دلیل این افراد گاه توسط دوستان و آشنایان خود مورد سوء استفاده قرار گرفته و به نام آن ها حساب کاربری در واتس آپ درست کرده و از این طریق اقدام به کلاهبرداری می کنند چرا که این پیام رسان کافی است فقط یک دقیقه روشن باشد حتی اگر از دستگاه خارج شوید با حساب کاربری ایجاد شده می توان همچنان کار کرد و دیگر نیازی به سیم کارت نیست و این یکی از نکات ضعف این پیام رسان است در حالی که در بسیاری از پیام رسان های بومی کشورها تا زمانی که سیم کارت فعال است، پیام رسان بومی هم کار می کند، قابلیتی که در واتس آپ وجود ندارد.
ایجاد حساب کاربری واتس آپ با شماره ثابت
سرهنگ پاشایی به نسخه واتس آپ دیگری اشاره می کند که به راحتی می تواند افراد را فریب داده و ساده لوحان را گرفتار کند. " نسخه واتس آپ دیگری آمده که از طریق شماره ثابت اعم از شماره ثابت منزل و حتی محل کار می توان حساب کاربری ایجاد کند. مجرمان از طریق این نسخه، شماره ثابت را در واتس آپ وارد کرده و بعد کد ورود را از طریق تماسی که با شماره ثابت گرفته می شود، دریافت می کند. کلاهبردارانی که از این طریق اقدام به کلاهبرداری می کنند با شماره ثبت تماس گرفته و خود را کارشناس مخابرات معرفی کرده و مثلا می گوید برای اصلاح خطوط یا کابل برگردان تماس گرفته و از شما می خواهد کد فعال سازی که برای شما ارسال شده را برایش بخوانید او کد را دریافت کرده و حساب کاربری در واتس آپ به نام شماره ثابت شما ایجاد می کند تا بدون اینکه از خودش ردی برجای بگذارد اقدام به کلاهبرداری کند.
اگر حساب کاربری ایجاد شد، چه کنیم؟
پاشایی می گوید: اگر احتمالا متوجه شدید که از شماره حساب ثابت یا همراه شما سوء استفاده شده بلافاصله وارد واتس آپ شوید، یک حساب کاربری جدید ایجاد کنید از این طریق حساب کاربری ایجاد شده توسط فردی که اقدام به این کار کرده، مسدود می شود. مجرمان سایبری خواسته یا ناخواسته در پیام رسان واتس آپ خود را گم می کنند و و ردی از خود بر جای نمی گذارند. خیلی از پرونده های قضائی کشف شده نشان می دهد که کلاهبردار صاحب اصلی حساب کاربری ایجاد شده نبوده که پلیس با ترفندهای فنی خودش، کلاهبردار را به دام می اندازد.
اخطار و یک هشدار
معاون اجتماعی پلیس فتا در توصیه به مردم می گوید: عموما شیادان فضای مجاززی در واتس آپ آن هم در قمست پروفایل، آرم صدا و سیما، شرکت و سازمان های دولتی و خدماتی را درج می کنند تا از طریق اعتماد سازی کرده و به سهولت به مقصود خود برسند، شیادان شما را به درگاه جعلی یا لینک آلوده هدایت می کنند حتی در پرونده هایی دیده شده که کلاهبردار آرم پلیس فتا را قرار داده است براین اساس نکته این است که هموطنان به هیچ عنوان لینک های ارسالی را نصب نکنند و بدانند که هر فردی که از طریق پیام رسان واتس آپ، لینکی فرستاد و شما را ترغیب یا تهدید به نصب کرد، بدانید که صد در صد در معرض کلاهبرداری هستید چرا که هیچ سازمان و نهاد دولتی از طریق واتس اپ برای ارتباط با کاربران ورود نمی کند و این یک پروتکلی است که به همه دستگاه ها ابلاغ شده است.
هیچ کاربری نباید تایید دو مرحله ای غیرفعال داشته باشد باید این قسمت در گوشی تلفن همراه فعال شود تا حساب کاربری افراد هک نشود چون همانطورکه گفته شد، احتمال دارد گوشی تلفن همراه توسط آشنایان، دوستان و همکاران مورد سوء استفاده قرار گیرد، هموطنان به هیچ عنوان گوشی خود را دست کسی قرار ندهند اگر هم دادند تایید کد دو مرحله واتس آپ را فعال کنند. به تنظیمات امنیتی واتس آپ بروید در آن جا از شما پرسیده می شود که می خواهید چه کسانی با شما تماس بگیرند و آیا امکان دسترسی همگان را به گوشی خود می دهید، تا جایی که می توانید این قسمت را محدود کنید ما توصیه می کنیم تا جایی که ممکن است به هیچ کسی در این قسمت از نتظیمات گوشی خود حق دسترسی ندهید چرا که دیدده شده افراد توسط دوستان و نزدیکان خود به گروه هایی هدایت شده اند که کودکان آن ها در معرض محتوای مستهجن و حتی کلاهبرداری قرار گرفته اند.