4 راه اساسی برای پایان دادن به غرور مخرب
باشگاه خبرنگاران/ تا به حال به این سوال فکر کرده اید که چرا این همه افراد، مشاغل، ازدواجها و حتی امپراطوریهای بزرگ با شکست مواجه میشوند؟
مسلماً بسیاری از مشکلات و رذایل، میتوانند زیر چتری به نام غرور قرار بگیرند و اگر غرور واقعاً در قلب بزرگترین بیماریهای بشریت است، پس با آن معیار،مخربترین قدرت جهان است.
بدیهی است که ما در مورد غروری که یک مادر نسبت به فرزند خود و یا یک فرد نسبت به کشور خود احساس میکند هیچ بحثی نداریم، اما برخی از افراد، دارای غروری هستند که باعث میشود نسبت به بسیاری از مسائل کور شوند و خودشان را نسبت به افراد دیگر برتر بدانند.
غروری که مانع از موفقیت افراد میشود، بسیار مخرب است و اشخاص مغرور بنا به علتهای زیر از رسیدن به موفقیت خود دست میکشند.
آنها به قدری مغرور هستند که دیگر نمیخواهند هدفی را دنبال کنند.
غرور، آنها را متقاعد میکند که به قدر کافی به دست آوردهاند و آنها حس رضایت دارند.
غرور آنها باعث میشود که موفق نشدن خود را گردن دیگران یا شرایط اندازند و آن ها را به خاطر این موضوع سرزنش کنند.
افراد مغرور این ذهنیت را باور کردهاند که آنها واقعا افراد کمیابی هستند.
موارد ذکر شده از جمله دلایلی هستند که باعث میشود افراد مغرور رو به پیشرفت حرکت نکنند و در همان جایگاهی که هستند بمانند، این در حالی است که افراد موفق میدانند که کنار گذاشتن بهانهها و خواستن موفقیت بیشتر در زندگی یک فرمول برد است و به همین خاطر، از آن پیروی میکنند.
در ادامه، برخی از راهها را یاد می گیرد که افراد موفق، از طریق آنها با غرور مخرب مبارزه می کنند.
پذیرفتن آسیبپذیری؛ از اینکه احمق به نظر برسید، نترسید
مرز بین ترس و غرور تقریباً نامحسوس است و ترس در قلب غرور، از احمق به نظر رسیدن است و در این میان، غرورباعث میشود تا افراد، ترک کارهایشان را توجیه کنند، زیرا افراد مغرور همه کارهای خود حتی اگر به قیمت نرسیدن به موفقیتشان باشد را هم تأیید میکنند.
افراد مغرور دوست دارند به گونهای ظاهر شوند که انگار همه چیز را میدانند، زیرا از اینکه کسی به آنها بگوید اشتباه میکنند، ترس دارند و حتی بدتر این که، از آسیبپذیر بودن وحشت دارند و این ترسها، آنها را در خطر بزرگی قرار میدهد، چون افرادی که دارای این دست غرورها هستند، درخواست کمک نمیکنند، سؤال نمیپرسند و تلاشی انجام نمیدهند تا طرز فکر خود را تغییر دهند.
برای غلبه بر این نوع غرور، باید پذیرفت که آسیبپذیر بودن چیز ترسناکی نیست چراکه به ما الهام میبخشد تا به طور مداوم به دنبال یادگیری باشیم و از همه مهمتر، به ما جرأت تغییر دادن میدهد.
برنسه براون، استاد دانشکده خدمات اجتماعی دانشگاه هیوستون میگوید: «آسیبپذیری ضعف نیست، بلکه یک خطر عاطفی، و حس عدم اطمینان است که به عنوان سوختی برای زندگی روزمره ما محسوب میشود. آسیبپذیری، دقیقترین معیار سنجش شجاعت ماست. آسیبپذیری محل تولد نوآوری، خلاقیت و تغییر است.»
با پذیرش آسیبپذیری، بر غرور حاصل از ترسِ احمق به نظر رسیدن غلبه کنید.
به یاد داشته باشید که کار به صورت ذره ذره به موفقیت منجر میشود
غرور باعث میشود که افراد انتظار داشته باشند تا با کمترین تلاش، بهترین نتیجه را بگیرند و وقتی چیزی باب میل آنها پیش نمیرود، بلافاصله شکایت میکنند، اما حقیقت این است که دنیا چیزی به این افراد بدهکار نیست.
هر تلاشی که امروز انجام می شود، ما را از انجام کارهای لازم فردا معاف نمیکند و این احساس که همیشه حق با شماست و شما لایق بهترینها هستید، باعث میشود که همیشه شاکی باشید و توماس جفرسون در رابطه با این مسئله میگوید: «من اعتقاد زیادی به شانس دارم و هرچه بیشتر کار میکنم، بیشتر از آن برخوردار میشوم.»
آیا تا به حال همکار تنبلی داشتهاید؟ آیا با کسی وقت گذراندهاید که همیشه از جهان شاکی باشد و تصور کند که همه قصد دارند مانع از این شوند که او به حقش برسد؟
این حس وحشتناکی است و توصیفی بهتر از این وجود ندارد. زیرا افرادی که غرور باعث میشود چنین تفکراتی داشته باشند، بدون شک دوستان و فرصتهای خود را در این راه از دست میدهند.
از طرف دیگر، آیا تاکنون همکاری داشتهاید که از نظر اخلاقی شگفتانگیز باشد و یا زمان قابل توجهی را با شخصی خوش فکر، قدرشناس و خوشبین سپری کردهاید؟
این نوع افراد همیشه طراوتبخش هستند و واقعا همه برای این افراد، بهترین آرزوها را دارند و کمک کردن به آنها برای رسیدن به موفقیت و در کنار آن، قرار دادن آنها در مسیر درست کار بسیار آسانی است چراکه خوشبین بودن و مثبت بودن نوع رفتاری است که نه تنها باعث ایجاد روحیه در افراد میشود بلکه موجب می شود که دوستان، مربیان و فرصتهای خوبی را بدست آورید.
شما باید با ابراز قدردانی، شادمانی و شروع به کار مؤثر، با غرور مخرب مبارزه کنید.
مسئولیت زندگی خود را به عهده بگیرید. زیرا دیگران مقصر نیستند
بسیاری از افراد دوست دارند انگشت اتهام را به سمت دیگران بگیرند، اما غرور ناشی از سرزنش کردن دیگران به شدت مخرب است چرا که باعث میشود افراد در بی تحرکی خود باقی بمانند و کار خود را توجیه کنند و سرانجام، این مسئله تقصیر آنها نیست.
بی تحرکی و شرایط موجود باعث می شود این افراد در جایی که هستند، بمانند و هیچ مسئولیتی در قبال کارهای خود قبول نکنند و در نهایت به فکر پیشرفت هم نباشند.
اگر در گذشته، یک فاجعه واقعی را تجربه کردهاید، باید به یاد داشته باشید که شما از این مسئله رنج نبردهاید، بلکه بر آن پیروز شدهاید و اکنون میتوانید با پیشرفت زندگی خود، به پیروزیهای بزرگتری هم دست پیدا کنید، زیرا ماندن در گذشته هیچ سودی ندارد و فقط باعث ایجاد حس منفی در شما میشود و از همه بدتر، تواناییهای شما را نابود میکند.
با پذیرفتن مسئولیت تمام کارهای خود، میتوانید غرور مخرب را کنار بگذارید.
زیاد بخواهید و موفقیت خود را با شکست دیگران ارزیابی نکنید
غرور، غالباً در یک تمایل سیریناپذیر نسبت به بهترین بودن، نشان داده میشود و افرادی که قربانی این نوع غرور شدهاند، موفقیت خود را با موفقیت بیشتر دیگر افراد میسنجند.
این نوع احساسات و رفتارها بیانگر تفکر کمبود است و این مکتب فکری در نهایت از غرور ناشی میشود و این طرز تفکر میگوید: «فرصتها بسیار اندک است.»
ما میتوانیم با نگاه به فرصتهای فراوان، بر غرور خود غلبه کرده و آرامش بیشتری را در زندگی خود تجربه کرده و به موفقیت دست پیدا کنیم. زیرا بیش از اینکه تفرقه بیندازیم، مشارکت کرده و امکانات زیادی برای خودمان مهیا میکنیم.
با عمل به یک باور پایهریزی شده، بر نیاز غرورآفرین خود غلبه کنید تا ارزش خود را با میزان موفقیتتان نسبت به دیگران بسنجید.
ساختمانهای عجیبی که چشمان هر رهگذری را خیره میکنند
باشگاه خبرنگاران/ سازهها و طراحیهای باستانی همیشه مورد تحسین قرار میگیرند و همیشه از جاذبههای گردشگری مهم جهان بوده اند؛ اما معماریهای مدرن را نیز می توان به یک جاذبه گردشگری تبدیل کرد. در سالهای اخیر معماران و سازندگان در سراسر جهان ایدههای قابل توجهی را ارائه داده اند که به ساختمانهایی خیره کننده تبدیل شده اند. در این گزارش فقط با تعداد کمی از این نوع ساختمانهای مدرن آشنا میشوید که گاهی میتوان تصاویر آنها را در صفحات مجازی دید:
هتل سمینوله هارد راک
در سال 2019، هتل سمینوله هارد راک در هالیوود فلوریدا افتتاح شد که یک سازه عظیم به شکل گیتار است. ساخت و تکمیل این ساختمان حدود یک دهه به طول انجامید. کسانی که در اتاق 638 این هتل اقامت میکنند، از منظرهای شگفت انگیز بهره خواهند برد. این ساختمان که 34 طبقهای است، بخشی از پروژه 1.5 میلیارد دلاری برای توسعه این منطقه بود.
مارکتال روتردام
در ساختمان ترکیبی مارکتال در روتردام شاهد مجموعهای از آپارتمانها که یک طاق عظیم را شکل میدهند، هستیم. یک نقاشی دیواری 11000 متر مربعی هم فضای داخلی طاق را در بر میگیرد. این نقاشی دیواری شامل تصاویر غذا، گل و حشرات است. این بازار که روزانه فعالیت میکند، 96 غرفه را شامل میشود که در آن غذای تازه و سایر اقلام را به فروش میرسانند.
بوسجس چاپل
این کلیسا در منطقه کیپ غربی آفریقای جنوبی قرار دارد؛ در ساخت سقف آن افت و خیزهایی ایجاد شده که پایینترین قسمت آن سطح آبی که آن را احاطه کرده، لمس میکند. این سازه که به شکل بال ساخته شده از بخشی از مضامین الهام گرفته که میگوید خداوندا عشق بی وقفه تو قیمتی ندارد و مردم در سایه بالهای تو پناه میگیرند. اگر از دور به این سازه نگاه کنید، به نظر میرسد که روی آب شناور است.
مشرقالاذکار سانتیاگو
این معبد در سال 2016 افتتاح شد و هر کسی میتواند در آن حضور پیدا کند. ساخت این معبد شش سال طول کشیده و 9 ورودی دارد که شکل یک گل با 9 گلبرگ را به آن بخشیده است. فضای داخلی آن از سنگ مرمر شفاف پوشیده شده و نمای بیرونی آن با روکش شیشهای رنگ، رنگهای زیبای طلوع و غروب خورشید را جذب و منعکس میکند. این معبد خیره کننده 30 متر ارتفاع دارد و ظرف سه سال از افتتاح آن بیش از 1.4 میلیون بازدید کننده داشته است.
فرودگاه بینالمللی چاتراپاتی شیواجی
این مکان که سابقاً فرودگاه سحر نامیده میشد، دومین فرودگاه پر رفت و آمد در هند است و در سال 2016 جایزه بهترین فرودگاه هند را به دست آورد. این فرودگاه به نام امپراتور هندی (امپراتوری مارات ها) شناخته شده که در قرن هفدهم زندگی میکردند. سقفی که در این فرودگاه ساخته شده یکی از بزرگترینها در نوع خودش است و 30 ستون فولادی برای نگهداری آن ساخته شده است. در طراحی این سقف از طرحهای روی طاووس الهام گرفته شده که از پرندگان بومی هند هستند.
Jiunvfeng Study
این مکان یکی از جذابترین سازهها برای بازدیدکنندگان است که در کوه تای قرار گرفته است. کوه تای به عنوان یکی از مشهورترین و مقدسترین کوهها در چین شناخته میشود. ایده طراحی این مرکز ایجاد یک ابر شناور معلق در کوهها بوده است. این ساختمان طویل مناظر پانورامایی از کوه در اختیار شما قرار میدهد و شامل محل پذیرایی برای کسانی است که میخواهند، مدتی بنشینند و مناظر را تماشا کنند. شکل ابری این سازه در شب زمانی خود را نشان میدهد که چراغهای LED روشن شده و کل ساختمان را به صورت ابر یا هاله نشان میدهد.
شهر هنرها و علوم
یک مجموعه تفریحی، فرهنگی، هنری و علمی است که در شهر والنسیای اسپانیا قرار دارد و یکی از مهمترین مراکز گردشگری این شهر و در نوع خودش بزرگترین مجتمع در اروپا محسوب میشود. این مکان شامل یک ساختمان برای مطالعه و اقیانوس شناسی نیز میشود و میتوانید بزرگترین آکواریوم اروپا را در آن پیدا کنید. این آکواریوم شامل 500 گونه از حیات اقیانوسی از جمله کوسه، دلفین، پنگوئن و شیرهای دریایی میشود.
معبد نیلوفر آبی
معبد نیلوفر آبی در دهلی، در سال 1986 ساخته شده و قدیمیترین سازهای است که در این لیست میتوانید پیدا کنید. این مکان هم شباهت زیادی به مشرقالاذکار سانتیاگو دارد و به آن تاج محل قرن بیستم گفته میشود. طراح این معبد که پیش از همه گیری کووید 19، روزانه 10 هزار بازدیدکننده داشت، جوایز زیادی را دریافت کرده است.
پارک مرکزی وان
پارک مرکزی وان در سیدنی در واقع ساختمانی است که نفس میکشد. این سازه منحصر به فرد و بزرگ، شامل دو برج و یک استخر و باغ هوایی است. یکی از این برج ها 18 طبقه و دیگری 34 طبقه دارد.
موج
در سال 2019، مجموعه تلاشهای معمارها و سازندگان، ساختمان «موج» را در دانمارک خلق کرد. همانطور که از نامش پیداست، این ساختمان طوری ساخته شده که انگار پنج موج در پی یکدیگر قرار گرفته اند. در این ساختمان، 100 واحد ساخته شده و در بالای هر سازه یک پنت هاوس قرار دارد. این مکان شگفت انگیز به امید این ساخته شد که به جذب گردشگران کمک کند.
آشنایی با اعمالی که کارهای خیر ما را بیاثر میکنند
تسنیم/ امکان دارد ما در سبک زندگی خود کار خوبی انجام بدهیم که به ازای آن منتظر پاداشی در برزخ یا قیامت باشیم، اما هرگز پاداشی به ازای آن عمل دریافت نکنیم.
نظام پاداش و جزا که طبق آموزههای قرآن کریم و حدیث اهل بیت علیهم السلام برای گفتار و اعمال و حتی نیتهای ما قرار گرفته، بر این اساس است که امکان دارد کار خیری در دنیا انجام بدهیم ولی بعد از آن مرتکب شر و گناهی شویم که به کلی آن عمل را حبط کند و از تأثیر بیندازد.
در مقابل این نکته را هم باید بدانیم که امکان دارد در زندگی خود مرتکب گناهی شویم که آثار بزرگ و بدی در زندگی دنیا و آخرت ما داشته باشد، اما بعد از آن عمل شایستهای انجام بدهیم و به عنوان مثال توبه کنیم. در این صورت ممکن است آن گناه حبط شود و دیگر اثر بدی در زندگی ما نداشته باشد. در آخرت هم به ازای آن عذاب نشویم. گویا که اصلاً آن گناه را مرتکب نشدهایم.
کلمه «حبط» به معنی باطل شدن عمل و تأثیر نداشتن آن است. مفهوم حبط در آیههای قرآن کریم و همچنین در احادیث و روایات این است که اعمال انسان هم در دنیا و هم در آخرت باطل شود و دیگر تأثیر و نتیجهای برای او نداشته باشد.
با این توضیح، وقتی کار خوبی انجام بدهیم و حبط شود، یعنی نه در زندگی دنیا ما اثری دارد و نه در آخرت به ازای آن پاداشی دریافت میکنیم. زمانی هم که عمل بد و گناهی از ما حبط شود، به این معنا است که نه در زندگی دنیای ما تأثیر بدی میگذارد و نه در زندگی آخرت مستوجب عذابی خواهیم بود. چون اساساً با حبط اعمال، آن اعمال از بین میروند.
پیامدهای ارتداد و خروج از دین
نکته بسیار مهم در نظام عالم که یکی از احکام الهی بر این قرار گرفته، این است که بعضی از گناهان وجود دارند که اگر کسی مرتکب آن شود، نیکیها و کارهای خیر او را هم در دنیا و هم در آخرت حبط میکند و از اثر میاندازد؛ یعنی نه در این دنیا به ازای کارهای خوب خود اثر و نتیجه مثبتی دریافت میکند و نه در آخرت پاداشی در انتظار او خواهد بود.
یکی از کارهای ناشایست و گناهان بزرگ، ارتداد و خروج از دین است. آنطور که خداوند متعال در قرآن کریم میفرماید: «وَ مَنْ یرْتَدِدْ مِنْکمْ عَنْ دِینِهِ فَیمُتْ وَ هُوَ کافِرٌ فَأُولئِک حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ؛ و کسی که از آیینش برگردد و در حال کفر بمیرد، تمام اعمال نیک (گذشته) او در دنیا و آخرت بر باد میرود.» به این مفهوم که اگر کسی به خدای یکتا ایمان داشته باشد ولی بعد از مدتی از دین خارج شود و در همان حالت بیدینی و در حالی که هنوز توبه نکرده، از دنیا برود، گویا هیچ کار خوبی در زندگی خود انجام نداده است. به این ترتیب هیچ پاداشی در برزخ و آخرت نخواهد داشت و مدام در عذاب به سر خواهد برد.
یکی دیگر از کارهای ناشایست و گناهان بزرگی که موجب حبط و از بین رفتن آثار و پاداش کارهای خیر میشود، کفر به خدای یکتا و آیات او و همچنین سرکشی کردن در برابر خداوند است.
حکم این مطلب را هم خدای متعال در سوره مبارکه آل عمران فرموده است، با این مضمون که: «إِنَّ الَّذِینَ یکفُرُونَ بِآیاتِ اللَّهِ وَ یقْتُلُونَ النَّبِیینَ بِغَیرِ حَقٍّ وَ یقْتُلُونَ الَّذِینَ یأْمُرُونَ بِالْقِسْطِ مِنَ النَّاسِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلِیمٍ؛ أُولئِکَ الَّذِینَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ؛ کسانی که نسبت به آیات خدا کفر میورزند و پیامبران را به ناحق میکشند و (نیز) مردمی را که امر به عدالت میکنند به قتل میرسانند و به کیفر دردناک (الهی) بشارت بده. آنها کسانی هستند که اعمال (نیکشان، به خاطر این گناهان بزرگ) در دنیا و آخرت تباه شده است.»
باید دقت شود که این گناهان همه اعمال خوب را بیاثر میکنند؛ مگر اینکه شخص توبه حقیقی انجام دهد.
گناهی که بخشی از کارهای خوب، نه همه آن را، بیاثر کند
در این میان، گناهی هم وجود دارد که بخشی از کارهای خوب ما را، نه همه آنها را، بیاثر میکند. به عنوان مثال ممکن است کسی بگوید من به خدای یکتا ایمان دارم اما با رسول خدا صلیالله علیه و آله عناد و دشمنی داشته باشد، چه در زمان حیات آن حضرت و چه در این دوران. این نوع دشمنی او با رسول و فرستاده خدای متعال موجب میشود که برخی از کارهای خوب و حسنات او بیاثر شود و نتواند پاداش آن کارها را دریافت کند.
این مورد هم در آیات قرآن بیان شده است. آنجا که خدای متعال میفرماید: «إِنَّ الَّذِینَ کفَرُوا وَ صَدُّوا عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ وَ شَاقُّوا الرَّسُولَ مِنْ بَعْدِ ما تَبَینَ لَهُمُ الْهُدی لَنْ یضُرُّوا اللَّهَ شَیئاً، وَ سَیحْبِطُ أَعْمالَهُمْ، یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ لا تُبْطِلُوا أَعْمالَکمْ»
به این معنا که: «به درستی آنان که کافر شدند و از راه خدا جلوگیری کردند و با رسول دشمنی ورزیدند آن هم بعد از آنکه راه هدایت برایشان روشن شد، هرگز هیچ ضرری به خدا نمیزنند و به زودی اعمال خودشان حبط میشود. ای کسانی که ایمان آوردهاید! خدا را و نیز رسول را اطاعت کنید و اعمال خود را باطل نسازید.»
مثال دیگر برای این مطلب در سوره مبارکه حجرات عنوان شده است که به این نکته اشاره کرده است که بلند کردن صدا در محضر رسول خدا صلیالله علیه و آله موجب حبط و از بین رفتن اثر برخی از حسنات میشود: «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَرْفَعُوا أَصْواتَکمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِی. وَ لا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ کجَهْرِ بَعْضِکمْ لِبَعْضٍ أَنْ تَحْبَطَ أَعْمالُکمْ وَ أَنْتُمْ لا تَشْعُرُونَ؛ ای کسانی که ایمان آوردهاید صدایتان را بلندتر از صدای پیامبر درنیاورید، آن طور که با یکدیگر داد و فریاد میکنید، و زنهار مواظب باشید با این رفتار، اعمالتان ندانسته حبط نشود.»
منابع:
تفسیر المیزان؛ علامه طباطبایی
تفسیر تسنیم؛ آیتالله العظمی جوادی آملی
اصول کافی؛ شیخ کلینی
داستانک/ روی شانه های خود چه چیزهایی حمل می کنید؟
یکی بود/ کشاورز فقیری برغالهای را از شهر خرید. همانطور که با بزغاله به سمت روستای خود باز میگشت، تعدادی از اوباش شهر فکر کردند که اگر بتوانند بزغاله آن فرد از بگیرند میتوانند برای خود جشن بگیرند و از خوردن گوشت تازه آن بزغاله لذت ببرند. اما چگونه میتوانند این کار را عملی کنند؟ مرد روستایی قوی و درشت هیکل بود و این اوباش ضعیف نمیتوانستند و نمیخواستند که به صورت فیزیکی درگیر شوند. برای همین فکر کردند و تصمیم گرفتند که از یک حقه استفاده کنند.
وقتی مرد روستایی داشت شهر را ترک میکرد یکی از آن اوباش جلوی او آمد و گفت: «سلام، صبح بخیر» و مرد روستایی هم در پاسخ به وی سلام کرد. بعد آن ولگرد به بالا نگاه کرد و گفت: «چرا این سگ را بر روی شانههایت حمل میکنی؟»
مرد روستایی خندید و گفت: «دیوانه شدهای؟ این سگ نیست! این یک بز است.»
ولگرد گفت: «نه اشتباه میکنی، این یک سگ است و اگر با این حیوان بر روی دوش وارد روستا شوی مردم فکر میکنند که دیوانه شدهای.»
مرد روستایی به حرفهای آن ولگرد خندید و به راه خود ادامه داد. در راه برای اطمینان خود، پاهای بز را لمس کرد و خیالش راحت شد که حیوان روی دوشش بزغاله است. در پیچ بعدی اوباش دوم وارد عمل شد و دوباره سخنان دوست اوباش خود را تکرار کرد. مرد روستایی خندید و گفت: «آقا این بزغاله است و نه یک سگ.»
ولگرد گفت: «چه کسی به تو گفته است که این بزغاله است؟ به نظر میرسد کسی سر تو کلاه گذاشته باشد. این یک بز است؟» و به راهش ادامه داد.
روستایی بز را از دوشش پایین آورد تا ببیند موضوع چیست؟ اما آن قطعاً یک بزد بود. فهمید هر دو نفر اشتباه میکردند اما ترسی در وجودش افتاد که شاید دچار توهم شده است. آن مرد همانطور که داشت به سمت روستای خود برمیگشت نفر سوم را دید که گفت: «سلام، این سگ را از کجا خریدهای؟»
مرد روستایی دیگر شهامت نداشت تا بگوید که این یک بز است. برای همین گفت: «آن را از شهر خریدهام.»
مرد روستایی پس از جدا شدن از نفر سوم، ترسی وجودش را گرفته بود. با خود فکر کرد که شاید بهتر باشد این حیوان را با خود به روستا نبرد چرا که شاید مورد سرزنش قرار بگیرد. اما از طرفی برای خرید آن حیوان پول داده بود. در همین زمان که دودل بود، اوباش چهارم از راه رسید و به مرد روستایی گفت: «عجیب است! من تا به حال کسی را ندیدهام که سگ را بر روی دوش خود حمل کند. نکند فکر میکنی که این یک بز است؟»
مرد روستایی دیگر واقعاً نمیدانست که این حیوان بز است و یا یک سگ. برای همین ترجیح داد خود را از شر آن حیوان خلاص کند. اطراف را نگاه کرد و دید کسی نیست. بز را که فکر میکرد دیگر سگ است آنجا رها کرد و به روستا برگشت. ترجیح داد از پول خود بگذرد تا اینکه اهالی روستا او را دیوانه خطاب کنند. با این حقه اوباشها توانستند بز را به راحتی و بدون هیچ گونه درگیری تصاحب کنند.
شما روی شانههای خود چه چیزهایی حمل میکنید؟ آیا به آنها باور دارید؟ چگونه به آن باور رسیدهاید؟
ترسناک اما هیجان انگیز؛ خاص ترین پل های معلق جهان
لست سکند/ ساخت ساز پلهای معلق از قرن 19 میلادی آغاز شد اما قدمت آنها به عهد باستان بازمیگردد، زمانی که به وسیله اتصال درختان به ساقه شاخه، اجسام یا درختهای دیگر انسانها مسیری شبیه پلهای معلق ایجاد میکردند. پلهای معلق درختی کماکان در روستاهای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند، اما امروزه پلهای معلق ظاهر و ساختاری کاملا متفاوت با نمونههای پیشین خود دارند. پل ملعق یا Suspension Bridge به پلی گفته میشود که عرشه آن (محل تردد) توسط کابلهای آویزان نگه داری میشود. در ادامه با چندی از شناخته شدهترین پلهای معلق که در نوع خود بیمانند هستند آشنا میشویم و شما را با ویژگیهای آنها آشنا میکنیم.
پل لیانجیانگ، چین: بلندترین پل معلق شیشهای در جهان
پل لیانجیانگ با 526 متر طول رکورد بلندترین پل معلق شیشهای را در گینس به نام خود ثبت کرده است. این پل قدمت بالایی نداشته و در سال 2016 برای عموم در دسترس قرار گرفت. پل شیشهای لیانجیانگ از میان رود لیانجیانگ عبور کرده و منظره زیبایی را از فاصله 360 متری برای گردشگران به نمایش میگذارد. ساخت این پل جنبه توریستی داشته. همچنین پارک جنگلی و ملی ژانگ جیاجی را به شمال غربی استان هونان وصل میکند. در ساخت این پل معلق از 120 پنل شیشهای استفاده شده که ظرفیت نگهداری 800 نفر را در یک زمان دارد.
پل رودخانه سیدو، چین: مرتفعترین پل معلق در جهان
پل معلق رودخانه سیدو با 496 متر ارتفاع از زمین، دومین پل مرتع و بلندترین پل معلق در جهان است. برای درک ارتفاع بالای این پل کافی است بدانید ارتفاع برج میلاد 435 متر و برج آزادی تهران 45 متر است که روی هم ارتفاع کمتری در مقابل این پل دارند. این پل در کوهستان جنوب غربی استان هوبای چین واقع شده است و برای ساخت آن 100 میلیون دلار هزینه شد. پل رودخانه سیدو بخشی از بزرگ راه شانگهای – چونگین محسوب میشود و محل تردد وسایل حمل و نقل است.
پل حسینی، پاکستان: خطرناکترین پل معلق در جهان
حتی اگر عاشق هیجان هستید و دوست دارید به جاهایی سفر کنید که هر کسی شجاعت لازم برای دیدن آن را ندارد، باز هم عبور از پل حسینی را به شما توصیه نمیکنیم. پل حسینی ملقب به خطرناکترین پل جهان، در سال 1978 ساخته شد و با عنوان دومین پل بلند که بدون به کار گیری هرگونه ماشینآلات صنعتی ساخته شده است نیز شناخته میشود. اما این که چرا تا این حد پل حسینی خطرناک است را میتوانید در تصویر زیر مشاهده کنید. در ساخت پل حسینی، استانداردهای ایمنی کمی رعایت شده و با ابتداییترین تجهیزات ممکن (مانند چوب و طناب) ساخته شده است.
پل چارلز کونن، سوئیس: بلندترین پل توریستی در جهان
اگر اهل ماجراجویی و چالش در طبیعت هستید به جای پل حسینی پاکستان، نگاهی به پل چارلز کونن سوئیس داشته باشید. پل معلق 494 متری که با عرض 65 سانتی صرفا مناسب عبور گردشگران است و چشمانداز بینظیری از کوههای آلپ را در اختیار عابرین میگذارد. البته پل چارلز کونن ارتفاع بسیار کمتری نسبت به سایر موارد این فهرست دارد و در بیشترین حال خود به فاصله 80 متری میرسد. این پل زیبا تنها در شرایط جوی مناسب باز است و در فصل زمستان یا در شرایط آب و هوایی نامناسب امکان تردد در آن وجود ندارد.
پل آکاشی کایکیو، ژاپن: طویلترین پل معلق در جهان
تاکنون به معرفی بلندترین پل مخصوص پیادهروی و بلندترین پل شیشهای جهان پرداختیم. اما هیچکدام از این 2 به عنوان بلندترین پل معلق جهان شناخته نمیشوند. زیرا پل آکاشی کایکو با طول 1991 متری این لقب را از آن خود کرده است. این پل بزرگ دو جزیره هونشو و شیکوکو را از طریق تنگه آکاشی به یک دیگر متصل میکند. این پل در سال 2005 به بهره برداری رسید و پیش از ساخت آن افرادی خواهان عبور از این دو جزیره بودند باید به وسیله کشتی در جریان آب این مسیر را سپری میکردند. اما به دلیل طوفانهای شدیدی که در این نقطه جغرافیایی رخ میدهد، تردد از طریق کشتیها بسیار خطرآفرین بوده. حتی در سال 1955 دو کشتی مسافربری به دلیل طوفان شدید از مسیر خارج میشوند و 168 نفر جان خود را از دست میدهند.
پل یونیون، بریتانیا: قدیمیترین پل معلق در جهان
همانطور که در مقدمه اشاره شد. قدمت ساخت پلهای معلق به سالهای دوری بازمیگردد، اما نخستین پل معلق مدرنی که طی عملیات ساخت و سازی تاسیس شد، یاکوبز کریک (Jacob"s Creek Bridge) نام داشت که در سال 1801 رونمایی شد. اما از آنجایی که این پل در سال 1833 تخریب شد و دیگر اثری از آن باقی نمانده، عنوان قدیمیترین پل معلق جهان به پل یونیون (Union Bridge) تعلق میگیرد که در سال 1820 میلادی به بهره برداری رسید. پل یونیون 137 متر طول داشته و روستای هورنکلایف انگلستان را از میان رود توئید به روستای فیشویک اسکاتلند متصل میکند.
مکه 230 سال پیش چه شکلی بود
فارس/ حراجی «ساتِبیز» بیش از دو و نیم قرن قدمت دارد و چهارمین حراجی قدیمی جهان محسوب میشود. این حراجی در 40 کشور فعال است، اما دفاتر نیویورک و لندن آن از شهرت بیشتری برخوردارند. ساتبیز سالانه حدود 250 حراجی در برگزار میکند.
ساتبیز در جدیدترین حراجی خود طی هفته جاری در لندن در حال برگزاری است و روز پنجشنبه به پایان میرسد ـ مجموعهای از نقاشیها، نقشهها و کتابهای مربوط به خاورمیانه را عرضه کرده است.
در این مجموعه، شاید خاصترین اثر، تصویر نادر و بزرگی از مکه در سال 1791 میلادی باشد.
این نقاشی شبیه به حکاکی که به سفارش یک خاورشناس سوئدی تهیه شده، زینتبخش کتاب او درباره امپراتوری عثمانی بوده است. این اثر حاجیان را نشان میدهد که از کوه آرارات برای سفر به حج میآیند.
نقاشی پانورامای «کعبة الله العلیا» 86.5 در 43 سانتیمتر اندازه دارد، به همین دلیل جزئیات آن شگفتانگیز است. به عنوان نمونه، گروهی از زائران را در خارج از حرم و گروهی دیگر را در اطراف کعبه میبینیم. همچنین نظارهگر افرادی هستیم که از پنجرهها و بالکنهای مسجدالحرام به بیرون نگاه میکنند. این نقاشی ساختمانهای اطراف حرم را هم به تصویر میکشد. در سمت چپ هم جاده پر پیچ و خمی قرار دارد که شتران و زائران در آن طی مسیر میکنند.
قیمت این اثر کمنظیر بین 12هزار تا 18هزار پوند (حدود 550 میلیون تومان) برآورد شده است. این نقاشی تا پیش از این در فرانسه نگهداری میشد.
در ادامه برخی دیگر از آثار عرضه شده در حراجی ساتبیز را مرور میکنیم.
نقاشی آبرنگ و گواش از مکه و مدینه، 30 در 34 سانتیمتر، سال خلق اثر 1840 میلادی، هند
«عبدالغفار» اولین عکاس ساکن مکه این عکس را در سال 1887 میلادی ثبت کرده است. برآورد قیمت 3 تا 4 هزار پوند
مهندس مصری «محمد صدیق بیه» در دهه 1880 عکسهایی از مکه گرفته است. در حراج این دوره، کپی 7 عکس از او عرضه شده که مجموع آنها 10 تا 15 هزار پوند قیمتگذاری شده است.
یکی دیگر از عکسهای «محمد صدیق بیه» از مکه مکرمه
مکه، نیمه اول قرن بیستم، قیمت هزار تا 1500 پوند
شریف ادریسی (1100- 1166میلادی) از جغرافیدانان بزرگ جهان عرب که متولد اندلس بود، این نقشه را تهیه کرده که کپی باکیفیتی از آن از قرن دوازدهم به جای مانده است و 20 تا 30 هزار پوند ارزشگذرای شده. این نقشه، جهان را از اسپانیا تا کره نشان میدهد و کوهها، دریاچهها، رودخانهها و شهرها، همچنین جادهها و مسافتها در آن نشان داده شده است.
بیت المقدس، 1850 میلادی، قیمت 100 هزار تا 150 هزار پوند در نوامبر 1849 «ماکسیم دو کمپ» پسر 27 ساله یک جراح موفق فرانسوی، به همراه دوست نویسندهاش گوستاو فلوبر عازم برخی کشورهای عربی از جمله مصر، سوریه و فلسطین شد. او در این سفرها بیش از 200 عکس از حدود 60 بنای تاریخی و مختلف گرفت که 125 عکس از آنها در یک کتاب فرانسوی چاپ شد.
مسجد و مقبره سلطان الغوری در مصر، سال 1851 میلادی
عکسی از بیتالمقدس در یک کتاب قدیمی، سال 1927 میلادی، ابعاد 238 در 167 میلیمتر، قیمت 800 تا 1200 پوند
عکسی از اردن در سال 1874 میلادی، قیمت 3 تا 5 هزار پوند
موجودات عجیبی که به نظر میرسد از سیاره دیگری آمده اند!
بدونیم/ نویسندگان داستانهای علمی تخیلی سعی میکنند موجوداتی غیرعادی خلق کنند که ذهن و تخیل خواننده را به حیرت بیاورد. اما همیشه لازم نیست برای شگفت زده شدن به سراغ داستانهای تخیلی و افسانهای بروید، زیرا این موجودات را در عالم طبیعت خودمان هم میتوانید پیدا کنید.
این حباب بنفش رنگ از انواع ماهیهای بی مهره به نام تونیکت هاست که در سواحل نقاط مختلف دنیا دیده میشود. پوست این ماهی حالت لغزنده و ژله مانندی دارد.
این گیاه که بیشتر شبیه تخم اژدها در فیلمهای تخیلی میماند در واقع میوه مخروط درخت کاج بونیاست.
سمندر مکزیکی یا اکسولوتل که به ماهی راه رونده نیز معروف است و میتواند اعضای آسیب دیده یا حتی قطع شده بدنش را دوباره احیا کند.
این موجود نوعی حلزونی دریایی بی صدف است که به دلیل خرطوم بلندی که دارد به فیل ماهی معروف است.
اینها حشراتی از سوپر خانواده Coccoidea هستند که 3 هزار گونه دارند و بعضی از آنها در غذا هم به کار برده میشوند.
شقایق دریایی که ماهیها و بی مهرگان کوچک را با فلج کردن آنها میخورد.
قارچهای تاقچهای نوعی قارچ هستند که هم روی درختها و هم روی خاک رشد میکنند.
نوعی موجود دریایی به نام ستاره شکننده ophiuroid از دسته خارپوستان.
Lycodes reticulatus گونهای کمیاب از ماهیهایی است که در اعماق 100 تا 600 متری آبها زندگی میکنند.
بعضی از حشرات روی شاخهها و برگهای درختان و گیاهان تخم گذاری میکنند و به این شکل در میآیند.
قارچ شقایق دریایی که روی آن با مخاط قهوهای پوشانده شده و بوی گوشت خام از خود منتشر میکند.
این نوع اختاپوس بامزه به دلیل شباهت زیادی که به شخصیت کارتونی دامبو دارد به اختاپوس دامبو معروف شده است.
جابوتی کابا درختی است که میوه هایش روی تنه آن رشد میکنند و از آن برای درست کردن غذا، مارمالاد، ژله و آبمیوه استفاده میشود.
اینها بادمجان پلاسیده نیستند بلکه موجوداتی هستند به نام خیار دریایی که از بعضی از آنها در غذا هم استفاده میشود.
آداب و اعمال شب و روز عید فطر
تسنیم/ عید فطر روز اول ماه شوال، پایان روزهگرفتن واجب در ماه رمضان و از مهمترین اعیاد مسلمانان است. در روایات این روز برای کسانی که روزه آنها در ماه رمضان پذیرفته شده، روز عید و پاداش معرفی شده است. در این روز، روزه گرفتن حرام و پرداخت زکات فطره بر مسلمانان واجب است. در روایات، روز عید فطر روز جایزههای خدا، روز پاداش نیکوکاران و آمرزش گناهان معرفی شده است. از امیرالمؤمنین (ع) نقل شده عید فطر عید کسی است که خداوند، روزه او را پذیرفته و عبادتش را قبول کرده است. (نهج البلاغه، حکمت 428)
این روز مبارک در کنار عید قربان از مهمترین اعیاد مسلمانان شمرده است و از جهت اهمیتی که دارد، آداب و اعمالی در کتب ادعیه برای شب و روز این عید بیان شده است که عمد? این آداب برگرفته از سیر? نبوی و سیر? عترت علیهم السلام است. در ادامه به اهمّ این آداب اشاره میشود.
شب عید فطر
یکی از شبهای شریف است و در فضیلت و ثواب عبادت و احیای آن احادیث بسیاری وارد شده، از جمله در روایت آمده: آن شب کمتر از شب قدر نیست و برای آن چند عمل مستحب است:
اوّل: غسل کردن هنگامی که آفتاب غروب کرد. دوّم: شبزندهداری به نماز و دعا و استغفار و درخواست از خداوند و بیتوته [شبزندهداری] در مسجد. سوم: پس از نماز مغرب و عشا و نماز صبح و نماز عید بخواند: اللّ?هُ أَکْبَرُ اللّ?هُ أَکْبَرُ لَاإِل?هَ إِلّا اللّ?هُ وَاللّ?هُ أَکْبَرُ اللّ?هُ أَکْبَرُ وَ لِلّ?هِ الْحَمْدُ، الْحَمْدُ لِلّ?هِ عَلَى? مَا هَدانا، وَلَهُ الشُّکْرُ عَلَى? مَا أَوْلانا. خدا بزرگتر است، خدا بزرگتر است، معبودی جز خدا نیست و خدا بزرگتر است و خدای را سپاس و سپاس خدای را بر آنچه ما را بدان هدایت کرد و او را شکر بر آنچه به ما ارزانی داشت.
چهارم: چون نماز مغرب و نافله آن را خواند، دستها را به جانب آسمان بلند کند و بگوید:
یَا ذَا الْمَنِّ وَالطَّوْلِ، یَا ذَا الْجُودِ، یَا مُصْطَفِیَ مُحَمَّدٍ وَ ناصِرَهُ صَلِّ عَلَى? مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْ لِی کُلَّ ذَنْبٍ أَحْصَیْتَهُ وَ هُوَ عِنْدَکَ فِی کِتابٍ مُبِینٍ.
ای صاحب نعمت و کرم، ای دارای جود، ای برگزیننده محمّد و ای یاور او، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و بر من بیامرز هر گناهی که شماره نمودیاش و آن پیش تو در کتابی آشکار است.
پس به سجده رود و در سجده «صد مرتبه» بگوید: «أَتُوبُ إِلَى اللّ?هِ؛ بهسوی خدا توبه میکنم». سپس هر حاجتی که دارد از خدا بخواهد.
پنجم: امام حسین علیهالسلام را زیارت کند که فضیلت بسیار دارد.
ششم: دو رکعت نماز به جا آورد؛ در رکعت اوّل پس از سوره «حمد»، هزار مرتبه «توحید» و در رکعت دوم «یک مرتبه» بخواند و پس از سلام سر به سجده گذارد و «صد مرتبه» بگوید: «أَتُوبُ إِلَى اللّ?هِ؛ بهسوی خدا میپویم»، آنگاه بگوید:یَا ذَا الْمَنِّ وَالْجُودِ، یَا ذَا الْمَنِّ وَالطَّوْلِ، یَا مُصْطَفِیَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّ?هُ عَلَیْهِ وَآلِهِ صَلِّ عَلَى? مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَافْعَلْ بِی کَذا وَکَذا؛(بجای «کذاوکذا» حاجات خود را بخواهد) ای دارای نعمت و جود، ای صاحب بخشش و عطا، ای برگزینندهی محمّد (درود خدا بر او و خاندانش)، بر محمّد و خاندانش درود فرست و با من چنین و چنان کن.
در روایت آمده: که حضرت امیرالمؤمنین علیهالسلام این دو رکعت نماز را به این کیفیت به جا میآورد، سپس سر از سجده برمیداشت و میفرمود: بهحق آن خدایی که جانم در دست قدرت اوست، هرکه این نماز را به جا آورد، هر حاجت که از خدا بطلبد به یقین عطا فرماید و اگر به شماره ریگهای بیابان گناه داشته باشد، خدا آنها را بیامرزد.
در روایت دیگری به جای «هزار مرتبه» سوره «توحید»، «صد مرتبه» وارد شده، اما این نماز را باید پس از نماز مغرب و نافله آن به جا آورد.
هفتم: شیخ طوسی در کتاب «مصباح» فرموده: که در آخر شب غسل بجای آر و تا طلوع فجر در جای نماز خود بنشین.
روز عید فطر
روز اوّل [شوال که] روز عید فطر است و اعمال آن چند چیز است:
اوّل: پس از نماز صبح و نماز عید، «تکبیراتی که در شب عید» پس از نماز فریضه میخواندی، بخوان. دوم: پس از نماز صبح دعایی را که سید روایت کرده: «اللّ?هُمَّ إِنِّی تَوَجَّهْتُ إِلَیْکَ بِمُحَمَّدٍ أَمامِی ... إلى آخره» بخوان و شیخ خواندن این دعا را پس از نماز عید ذکر کرده.
دوم: کنار گذاشتن زکات فطر پیش از نماز عید، به شرحی که در کتابهای فقهی آمده.
سوم: غسل است و بهتر آن است اگر ممکن شود آن را در نهر انجام دهد و وقت آن پس از طلوع فجر است تا زمان به جا آوردن نماز عید، چنانکه شیخ فرموده و در روایتی آمده است: که غسل را در زیر سقف پوشیده به جا آور و چون خواستی غسل کنی بگو:
اللّ?هُمَّ إِیماناً بِکَ وَتَصْدِیقاً بِکِتابِکَ وَاتِّباعَ سُنَّةِ نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّ?هُ عَلَیْهِ وَآلِهِ. خدایا، تنها برای ایمان به تو و تصدیق به کتاب تو و پیروی از روش پیامبر تو، محمّد درود خدا بر او و خاندانش باد.
آنگاه «بسم اللّ?ه» بگو و غسل را به جای آر و هنگامی که از غسل فارغ شدی بگو: اللّ?هُمَّ اجْعَلْهُ کَفَّارَةً لِذُنُوبِی وَ طَهِّرْ دِینِی، اللّ?هُمَّ أَذْهِبْ عَنِّی الدَّنَسَ؛ خدایا، این غسل را کفاره گناهانم قرار ده و دینم را پاک کن، خدایا، هر آلودگی را از من برطرف فرما.
چهارم: پوشیدن جامه نیکو و بکار بردن بوی خوش، رفتن به صحرا برای به جا آوردن نماز عید در زیر آسمان در غیر شهر مکه.
پنجم: افطار کردن پیش از نماز عید، در اول روز و بهتر آن است که با خرما یا شیرینی باشد و شیخ مفید فرموده: خوردن مقدار کمی از تربت سیدالشهدا که از هر دردی شفاست، مستحب است.
ششم: نماز عید فطر؛ پس از نماز عید، دعاهای بسیاری وارد شده که شاید بهترین آنها، «دعای چهلوششم» صحیفه کامله سجادیه باشد.
مستحب است نماز عید زیر آسمان و روی زمین بدون فرش واقع شود و از جایگاه نماز، از غیر آن راهی که به نماز آمده بود بازگردد و برای قبول شدن اعمال برای برادران دینی خود دعا کند.
هفتم: «حضرت سید الشهداء» را زیارت کند.
هشتم: دعای «ندبه» را بخواند.
آیا مرتبه فرشتگان بالاتر است یا فرزندان آدم علیه السلام؟
تسنیم/ یکی از نکات بسیار مهم که در ترسیم هدف از زندگی در این دنیا برای ما مطرح میشود، ارتقای مقامهای معنوی است؛ هرچند که برای بسیاری از ما ارتقای مقام دنیایی به عنوان هدف مهمی تعیین میشود و تمام زندگی خود را در این جهت برنامهریزی و جهتدهی میکنیم. اما در آموزههای قرآن کریم و سبک زندگی اسلامی، آنچه که به عنوان هدف مهمی در نظر گرفته میشود و برنامه زندگی انسان طبق آن برنامهریزی میشود، ارتقای مقامات معنوی و پایدار است.
در این میان، یکی از مطالبی که در تفاسیر قرآن کریم و احادیث ائمه اطهار علیهم السلام به آن اشارههای متعددی شده، مسئله تغییر مقام و مرتبه انسانی از فرازی بالاتر از مرتبه فرشتگان تا فرودی پایینتر از مرتبه حیوانات و جانوران دیگر است.
در این باره حدیث معتبر و مستندی روایت شده که علت این تغییر و تحول در مرتبه معنوی را مشخص میکند. چنانکه شخصی از امام جعفر صادق علیه السلام سؤال کرد که: «آیا مرتبه فرشتگان بالاتر است یا فرزندان آدم علیه السلام؟»
آن حضرت در پاسخ به روایتی از حضرت امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام اشاره کرده و فرمودند: «خداوند متعال در خلقت فرشتگان عقل را بدون غریزه شهوت و در حیوانات و چهارپایان شهوت را بدون عقل و در آفرینش انسان هر دو را قرار داده است. حال، کسی که عقل او بر قوه شهوتش غالب شود به یقین از فرشتگان بهتر بوده و مقامی بالاتر خواهد داشت. اما آن کسی که غریزه و شهوتش بر عقلش غالب شود، به یقین از حیوانات و چهارپایان مرتبه پایینتری خواهد داشت.»
بر اساس آموزههای قرآن و حدیث مشخص میشود که خداوند مهربان مقام آدم را از فرشتگان بالاتر قرار داده و او را حجت بر فرشتگان تعیین فرموده است. به همین علت او را به اموری آگاه کرد که فرشتگان به هیچ عنوان از آن امور آگاه نیستند. این تخصیص به علوم خاص به این دلیل است که به این طریق به فرشتگان بفهماند آدم برگزیدهای است به ویژگیهایی که آنها از آن بیبهره هستند.
نکته قابل توجه این است که اهمیت پرهیز از گناه و به عبارتی غلبه عقل بر شهوت دنیایی به قدری است که مقام انسان را به مراتب از عالم فرشتگان بالاتر برده و به جایی میرساند که مقام قرب الهی است. چنانکه حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام در این باره تأکید فرمودند که: «چه بسیار خواهشهای نفسانی لحظهای، که اندوه طولانی و درازی را در پی دارند.»
پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله نیز در حدیثی شریف فرمودند: «هر کسی که در معرض ارتکاب گناه یا امر شهوانی قرار بگیرد و او از ترس خدای متعال از انجام آن خودداری کند، خداوند آتش عذاب را بر او حرام میکند، بیتابی بزرگ در روز قیامت او را ایمن میفرماید و در مورد او به آنچه در قرآن وعده داده است وفا خواهد کرد که وَ لِمَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ جَنَّتان؛ برای کسی که از مقام پروردگارش بترسد دو بهشت خواهد بود.»
منابع:
- الارشاد؛ شیخ مفید
- علل الشرایع؛ علامه محمد بن علی ابنبابویه
- جهاد النفس وسائل الشیعه؛ شیخ حر عاملی
با علل و انواع کودک آزاری آشنا شوید
خراسان/ یکی از ناراحت?کننده ترین خبرهایی که این روزها در صفحات حوادث روزنامه?ها و فضای مجازی دیده می?شود، درباره کودک آزاری است. در سراسر جهان از هر چهار کودک، یک کودک قربانی خشونت و کودک آزاری شده است.23 درصد این کودکان در معرض خشونت فیزیکی هستند و 36 درصد با آزارهایی نظیر تهدید، تحقیر، توبیخ، اعمال فشار عاطفی و نظایر آن مواجه شده?اند. کودکان معلول در مقایسه با کودکان عادی چهار برابر بیشتر در معرض چنین رفتارهایی هستند و بیشترین آزار در محیط خانه به کودکان روا می?شود. در ادامه به دسته?بندی انواع کودک آزاری، وظیفه یکی از والدین درباره کودک آزاری والد دیگر و مسئولیت?های مدنی مردم می?پردازیم.
کودک آزاری و سوء رفتار درباره کودک به چهار دسته تقسیم می?شود.
1- سوء رفتار جسمانی یا کودک آزاری جسمانی:
هرگونه جراحت عمدی از جمله کبودی?های کوچک تا شکستگی?های شدید، سوزاندن، خفگی، ضربه زدن یا هر روش دیگری که از سوی والدین یا مراقب کودک اعمال شده است، در این دسته قرار می?گیرد. چنین آسیبی صرف نظر از نیت و قصد مراقب سوء رفتار تلقی می?شود. البته تنبیه جسمانی مانند ضربه زدن آرام به نواحی غیر حساس بدن مادامی که منطقی باشد و منجر به جراحت و آسیب جسمانی نشود سوء رفتار جسمانی محسوب نمی?شود.
2- سوء رفتار جنسی یا کودک آزاری جنسی:
شامل هرگونه عمل جنسی با یک کودک به منظور تأمین لذت جنسی می?شود. همچنین بهره?کشی غیر تماسی از کودک مانند اجبار، دوز و کلک، اغفال، تهدید یا فشار به کودک برای شرکت در اعمالی با هدف ارضای جنسی دیگران (بدون تماس جسمانی مستقیم بین فرد مرتکب سوء رفتار و کودک) سوء رفتار جنسی محسوب می?شود.
3- غفلت از کودک:
هرگونه اقدام کردن یا اقدام نکردن فاحش اثبات شده یا مورد ظن از سوی والد یا مراقب که کودک را از نیازهای اساسی متناسب با سن او محروم می?کند و در نتیجه به آسیب جسمانی یا روان شناختی کودک منجر می?شود یا چنین قابلیتی دارد، در این دسته از کودک آزاری قرار می?گیرد مانند ترک کودک، نداشتن نظارت کافی، کوتاهی و قصور در رسیدگی به نیازهای ضروری هیجانی یا روان شناختی یا فراهم نکردن پیش نیازهای آموزش، مراقبت پزشکی، غذا، سرپناه و پوشاک لازم برای کودک.
4- سوء رفتار یا کودک آزاری روانی:
اعمال نمادین یا اظهارات شفاهی عامدانه از سوی والد یا مراقب که به آسیب چشمگیر روان شناختی کودک منجر می?شود یا چنین قابلیتی دارد. به طور مثال پرخاشگری، انتقاد، تحقیر، تهدید، صدمه زدن یا رها کردن اشیا یا افرادی که برای کودک اهمیت دارند یا تهدید به انجام این کارها، زندانی کردن، سپر بلا کردن و اجبار کودک برای اعمال درد بر?خودش، تأدیب مفرط کودک با روش?های جسمانی و غیر جسمانی.
پیامد?های کودک آزاری روی کودک و جامعه
کودک آزاری رخدادی است که در چرخه?ای معیوب در طول زمان تکرار و تشدید می?شود چراکه بسیاری از کودکان قربانی به دلیل بازماندن از مسیر رشد طبیعی انسانی و شکل?گیری ریشه?های انواع اختلالات روانی در بزرگ سالی تبدیل به والدی می?شوند که خود به آن دچار بودند و با هر بار تکرار این چرخه در طول نسل شدت و فراوانی مشکلات بیشتر خواهد شد. مشکلاتی چون بزهکاری، عزت نفس پایین، افسردگی، اضطراب، بدبینی، انحراف جنسی، خشم و عصبانیت، دیگرآزاری، خود آزاری، خودزنی، خودکشی، شکست تحصیلی، اعتیاد و... که علاوه بر?خود فرد گریبان اجتماع را نیز می?گیرد و به تدریج فضایی سمی می?سازد که کودکان سالم هم ممکن است با تبدیل شدن به قربانیان این چرخه در آینده در جایگاه یک متجاوز قرار گیرند. مگر این که تمامی افراد جامعه در سطوح مختلف ارتباطی با کودک قربانی گامی برای مقابله با این مشکل بردارند و کودک را به مسیر رشد طبیعی بازگردانند.
سه مورد از مهم?ترین علل کودک آزاری عبارتند از:
1- عوامل روانی:
ابتلای والدین یا مراقب کودک به مشکلات عاطفی، رفتاری یا اختلال روانی از قبیل افسردگی، تحمل پایین در برابر ناکامی، ناتوانی در کنترل خشم، نقص در همدلی، عزت نفس پایین، اضطراب، استرس ادراک شده، درماندگی و اعتیاد.
2- عوامل خانوادگی:
نداشتن سرپرست و جدا بودن پدر و مادر از یکدیگر، اختلاف بین پدر و مادر و محیط خانوادگی پر تنش، مبتلا بودن پدر، مادر یا دیگر اعضای خانواده به اختلالات روانی، والدینی که خود آن?ها نیز قربانی خشونت بوده?اند، انتظارات غیر واقعی و بیش از توان کودک، استفاده از کودک برای ارضای نیازها یا آرزوهای ناکام توسط والدین (مانند آرزوی تحصیل در یک رشته خاص)، طلاق، بدسرپرستی، ازدواج?های مجدد.
3-عوامل اجتماعی-اقتصادی:
فقر، حمایت ناکافی قانون از کودکان، ضعف و محدودیت?سیستم?های مددکاری، نا?آگاهی اجتماعی درباره مسئولیت?های مدنی، فرهنگ محافظه کاری و بی?تفاوتی.
در قبال کودک آزاری
در شرایطی که فرد کودک آزار یکی از والدین است، مسئله پیچیده خواهد شد چرا که والد دیگر در برابر موضوعات متناقضی مانند علاقه به همسر، تمایل به حفظ کانون خانواده و رازداری، آگاهی نداشتن از اختیارات یک والد و خط قرمزها، ترس از دست دادن همسر و فرزند، امید به تغییر، نا?آگاهی از حقوق اخلاقی کودک و پیامدهای کودک آزاری و... دچار تعارض می?شود به گونه?ای که ممکن است احساس کند در بن بست گرفتار شده و هیچ راهی پیش رویش نیست.
1-?کودک?تان باید شما را محرم اسرارش بداند
والد عزیز وظیفه شما به عنوان یک پدر یا مادر در وهله اول محافظت از مرزهای جسم و روان فرزندتان است. به طور قطع تصمیم?گیری در چنین شرایطی برای هر فردی بسیار دشوار خواهد بود و با توجه به این که احتمالا خود شما نیز در زندگی با همسر آزارگر قربانی شده?اید و شرایط سختی را می?گذرانید، باید بدانید به عنوان یک فرد بزرگ سال تصمیم?گیری صحیح و اقدام به موقع، وظیفه اخلاقی و انسانی شماست.به فرزند خود درباره حریم جسمی?اش آموزش دهید و به او یادآور شوید گاهی ممکن است فرد آزارگر او را به اشکال مختلفی تهدید کند تا مسئله را به فردی نگوید. به کودک اطمینان دهید که کار درست مطرح کردن موضوع با شماست و این که شما در هر شرایطی از او محافظت خواهید کرد و به او اعتماد می?کنید. علاوه بر?این هرگونه علامت و نشانه?های بدنی و رفتاری را (مانند قرمزی و کبودی پوست، حساسیت ناگهانی به مسائل غیرمرتبط با سن و سالش) در کودک خود پیگیری کنید و همواره هوشیار باشید. به خاطر داشته باشید تنها در رابطه?ای مبتنی بر?اعتماد و ایمنی کودک?تان شما را محرم اسرار خود خواهد دانست.
2- ادامه زندگی را منوط به حل مشکل کنید
بعد از آگاهی از نشانه?های هر نوع تجاوز یا غفلتی درباره کودک باتوجه به دسته?بندی مطرح شده در ابتدای مطلب که ممکن است جسمی یا روانی باشد، اقدامات لازم را به عمل آورید. اگر این فرد همسر شماست از او بخواهید رفتار آسیب رسان خود را متوقف سازد و ادامه زندگی با او را منوط به مراجعه به روان شناس و حل این مشکل کنید. اگر وی حاضر به همکاری با شما و توقف رفتار خود نیست، فرزندتان را از دسترس او خارج و با یک مددکار اجتماعی برای ادامه مسیر مشورت کنید. اگر فرد آزارگر همسر شما نیست، پس?از اطمینان از دسترسی نداشتن فرد کودک آزار به فرزند خود و تأمین امنیت جسمی و روانی او با یک مددکار مشورت و مسیر پیگیری قانونی را دنبال کنید.اگر در زمان آزار رساندن به کودک حضور داشتید ابتدا کودک را از دسترس همسر خود خارج کنید حتی اگر مجبور به گرفتن کمک از شخص دیگری ولو همسایه یا پلیس شدید، پس از تضمین امنیت کودک در شرایطی آرام به گفت و گو با همسر خود بپردازید و شروط فوق را برای ادامه زندگی به او بگویید.
مسئولیت مدنی شهروندان در قبال کودک آزاری
بی تفاوتی در برابر کودک آزاری، دیر یا زود می تواند منجر به قربانی شدن یکی از عزیزان خودمان شود و با روند افزایشی که در پیش می گیرد، وضعیت اجتماعی را برای کودکان روز به روز نا امن تر خواهد کرد بدین منظور باید در هر جایگاهی که هستیم درباره کودکان اطراف خود هوشیار باشیم و کوچک ترین نشانه های کودک آزاری مثل جراحت، لاغری بیش ازحد و مواردی از این قبیل را شناسایی کنیم و با تحقیق و بررسی بیشتر در صدد آزمون ظن خود بر آییم و در نهایت اگر حدس مان تا حد زیادی به واقعیت نزدیک شد با اورژانس اجتماعی تماس بگیریم و پس از مطمئن شدن از پیگیری آن ها بقیه کار را به این عزیزان بسپاریم. برنامه اورژانس اجتماعی تلفیقی از مداخله در بحران، مداخله فردی، خانوادگی و اجتماعی (مرکز اورژانس اجتماعی) و خط تلفن اورژانس اجتماعی 123 است. ویژگی مهم این برنامه تخصصی بودن، به موقع و در دسترس بودن است .