گوناگون/ چرا حضرت محمد (ص) سرآمد همه انبیاء(ع) است؟
تسنیم/ میلاد و نبوت پیامبر(ص) منشأ خیر و رحمتهای بسیاری برای اهل عالم و به خصوص مسلمانان شده است؛ رحمتی که از زاویه هدایت و سعادت دنیایی و ابدی تمام هستی اهل ایمان و چهبسا اهل عالم را در بر گرفته و زمینه خیر و برکت در زندگیها شده است.
این رحمت به حدی گسترده است که خدای متعال در قرآن کریمش زوایای مهمی از یکتا بودن و منزلت و شأن پیغمبر اسلام صلیالله علیه و آله را مطرح فرموده است. ازجمله اینکه برخی از مفسران قرآن کریم عبارت «رَفَعَ بَعْضَهُمْ دَرَجَاتٍ» در آیه 253 سوره مبارکه بقره که میفرماید «تِلْکَ الرُّسُلُ فَضَّلْنَا بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ مِنْهُمْ مَنْ کَلَّمَ اللَّهُ وَ رَفَعَ بَعْضَهُمْ دَرَجَاتٍ» را در شأن پیغمبر اسلام صلیالله علیه و آله دانستهاند که خدای متعال درجات آن حضرت را ترفیع داده، به طوری که ایشان از تمام پیامبران الهی برتر و سرآمد آنها است.
چراکه هر پیامبری بر امت خودش مبعوث میشد، ولی رسول اسلام صلوات الله علیه بر همه انسانها از اولین تا آخرین در همه جغرافیا و تمام طول تاریخ مبعوث شدهاند. بر این اساس است که خداوند تعالی در سوره مبارکه سبأ درباره آن حضرت میفرماید: «وَ مَا أَرْسَلْنَاکَ إِلَّا کَافَّةً لِلنَّاسِ بَشِیرًا وَ نَذِیرًا؛ و ما تو را جز برای اینکه عموم بشر را (به رحمت خدا) بشارت دهی و (از عذابش) بترسانی نفرستادیم.»
رحمتی برای همه اهل عالم
از سوی دیگر خداوند متعال، پیغمبر اسلام صلیالله علیه و آله را به منزله رحمت برای همه اهل عالم معرفی کرده و در آیه 107 سوره مبارکه انبیاء رسول گرامی خود را اینگونه معرفی میفرماید که: «وَمَا أَرْسَلْنَاکَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعَالَمِینَ؛ و تو را جز رحمتی برای جهانیان نفرستادیم.»
منزلت دیگری که بسیاری از مفسران قرآن کریم برای پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله قائلاند، مربوط به خاتم پیامبران بودن آن حضرت است، چنانکه خدای سبحان در قرآن کریم در این باره میفرماید: «مَا کَانَ مُحَمَّدٌ أَبَا أَحَدٍ مِنْ رِجَالِکُمْ وَلَکِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَخَاتَمَ النَّبِیِّینَ؛ محمّد (ص) پدر هیچ یک از مردان شما نبوده و نیست؛ ولی رسول خدا و ختمکننده و آخرین پیامبران است.» درواقع تعدادی از مفسران قرآن کریم از جمله علامه طباطبایی رحمه الله علیه، این آیه شریفه را به منزله ابراز شأنی از سوی خدای متعال درباره حضرت خاتم الانبیاء علیهم السلام میدانند.
نزول قرآن کریم، منزلتی عظیم برای پیامبر(ص) است
یکی از منزلتهای بسیار مهم رسول گرامی اسلام صلوات الله علیه، نزول قرآن کریم بر قلب مبارک آن حضرت است؛ کتابی که مافوق تمامی کتابهای آسمانی بوده و هر موضوعی را در آن بیان فرموده و کتابی است که در طول قرنها توسط خدای متعال از تحریف در امان مانده است و معجزهای است که اعجاز آن تا آخرین روز جهان باقی خواهد ماند.
خدای متعال در این باره تصریح فرموده است که: «وَأَنْزَلْنَا إِلَیْکَ الْکِتَابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقًا لِمَا بَیْنَ یَدَیْهِ مِنَ الْکِتَابِ وَمُهَیْمِنًا عَلَیْهِ؛ و ما این کتاب [قرآن] را به درستی و راستی به سوی تو نازل کردیم در حالی که تصدیق کننده کتابهای پیش از خود و نگهبان و گواه بر [حقّانیّت همه] آنان است.» همچنین در سوره مبارکه نحل آیه 89 به تبیین همه موضوعات در قرآن کریم اشاره میفرماید: «وَنَزَّلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَابَ تِبْیَانًا لِکُلِّ شَیْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً وَبُشْرَى لِلْمُسْلِمِینَ؛ و این کتاب را بر تو نازل کردیم که بیانگر هر چیزی و هدایت و رحمت و مژدهای برای تسلیم شدگان [به فرمانهای خدا] است.»
اعجاز کلام و محفوظ ماندن قرآن کریم
از سوی دیگر آیه 9 سوره مبارکه حجر به در امان ماندن قرآن کریم از هر نوع تحریف در طول تاریخ اشاره دارد که این موضوع نیز از دیگر جنبههای اعجاز بودن قرآن کریم در عالم است: «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ؛ همانا ما قرآن را نازل کردیم، و یقیناً ما نگهبان آن [از تحریف و زوال] هستیم.»
جنبه دیگری از اعجاز بودن قرآن کریم و یگانه بودن رسول گرامی اسلام صلیالله علیه و آله که ایشان را از منزلت و شأن سرآمد تمامی انسانها و حتی انبیاء علیهم السلام کرده است، بیان اعجازگونه آن است. به طوری که اگر همه انسانها و موجودات عالم جمع شوند توان آوردن آیهای همتراز قرآن کریم را نخواهند داشت. خدای متعال در قرآن کریمش به این موضوع اشاره فرموده است که: «قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَى أَنْ یَأْتُوا بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لَا یَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ کَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِیرًا؛ بگو: قطعاً اگر جنّ و انس گرد آیند که مانند این قرآن را بیاورند، نمیتوانند مانندش را بیاورند، و اگر چه پشتیبان یکدیگر باشند.»
منابع:
- مجمع البیان فی تفسیر القرآن
- تفسیر المیزان
- تفسیر تسنیم